سکته مغزی چیست
سکته مغزی یکی از عارضه هایی است که در اثر لخته شده خون در مغز ایجاد شده و باعث آسیب رسیدن به این ناحیه می شود. دلیل این مشکل عدم خون رسانی مناسب به مغز و در نتیجه تشکیل لخته در اثر پارگی عروق مغز است. سکته مغزی باعث آسیب ناگهانی در اثر این اختلالات نورولوژیک شده و باعث بروز مشکلات جسمی و حرکتی برای افراد می گردد.
تشخیص به موقع بروز و اقدامات سریع می تواند از آسیب های بیشتر جلوگیری نموده و عوارض کمتری را برای فرد به جا می گذارد. البته این عوارض بستگی زیادی به محل آسیب و شدت آن نیز دارد. احتمال سکته مغزی با افزایش سن بیشتر شده و به عنوان یکی از شایع ترین عوامل مرگ و میر و یا ناتوانی در جهان و در بین سالمندان شناخته می شود. البته غیر از سن، عوامل دیگری نیز احتمال بروز این بیماری را افزایش می دهند که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
دلایل بروز سکته مغزی چیست
آگاهی از عوامل ایجاد و تشدید کننده احتمال بروز سکته مغزی می تواند تا حدود زیادی این بیماری را کنترل نماید. این عوامل متاثر از سبک زندگی نامناسب است که در این قسمت به تشریح آن می پردازیم:
– تغذیه نامناسب
نحوه تغذیه و نوع مواد غذایی که شامل مقدار زیادی چربی با کلسترول بالا است یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار در بروز سکته های قلبی و مغزی است. برای پیشگیری از آن نیز لازم است تغییراتی را در جهت اصلاح نوع و نحوه تغذیه ایجاد نمایید.
بهتر است مصرف فست فودها و غذاهای پرچرب و پر نمک را محدود کرده و به جای آن از میوه جات و سبزی جات تازه استفاده نمایید. این تغییرات می تواند در دراز مدت روند بروز این بیماری ها را کنترل و کاهش دهد.
اعصاب و روان بیماری های اعصاب و روان سالمندان + ( بیماری های روانی شایع سالمندان )
– نداشتن فعالیت های بدنی منظم
یکی دیگر از راه های کنترل بروز عارضه هایی مانند سکته مغزی، انجام منظم فعالیت های بدنی است. علی الخصوص زندگی های امروزی که اغلب به پشت میز نشینی محدود شده است، این گونه بیماری های را شایع تر کرده است.
لازم است ورزش و تحرک را در لیست برنامه های روزانه خود قرار دهید. حتی یک پیاده روی ساده هم می تواند تا حدود زیادی کمک کننده باشد.
– استرس و فشارهای عصبی
تا حدی که می توانید سعی کنید از محیط های پر استرس و تنش زا دوری کنید. لازم است آرامش را در زندگی بیشتر کرده و میزان اضطراب و استرس ها را کاهش دهید.
برای این کار بایستی از روش های روانشناختی، انجام ورزش های مانند یوگا و … کمک بگیرید.
اعصاب و روان استرس چیست + علائم، عوارض و درمان استرس
– مصرف دخانیات
با توجه به شیوع مصرف سیگار بین جوانان، احتمال بروز عارضه هایی مانند سکته های قلبی و مغزی نیز افزایش یافته است. لازم است تا جایی که می توانید مصرف دخانیات را محدود کرده و به حداقل برسانید تا از مضرات آن مصون بمانید.
جلوگیری از سکته مغزی
برای جلوگیری از سکته مغزی کافیست عواملی که در بالا گفته شد را رعایت کنید .
– رژیم غذایی غذایی مناسب داشته باشید و غذای های طبیعی و مفید را جایگذین فست فود کنید.
– روزانه زمانی را برای فعالیت های بدنی خود اختصاص دهید ، پیاده روی را فراموش نکنید.
– از استری ، فشار عصبی ، اخبار بد و نارحت کننده تا جایی که می توانید دوری کنید.
– از مصرف دخانیات پرهیز کنید ، زندگی خود و عزیزان خود را فدای دود نکنید ، شما بسیار با ارزش هستید.
علائم و نشانه های سکته مغزی
اینکه بدانید علائم سکته مغزی چیست ، در تشخیص و کمک به بیمار کمک زیادی خواهد کرد. در نتیجه سعی می کنیم به مهم ترین علائمی سکته مغزی که نشان دهنده بروز سکته مغزی است اشاره نماییم:
- بروز سردرد شدید و ناگهانی و حالت سرگیجه و تهوع
- اختلال در تکلم و بینایی فرد شامل ناتوانی در حرف زدن و تاری دید و یا دوبینی
- بی اختیاری و ناتوانی در کنترل تعادل و حرکات بدن
- اختلال در تفکر و حواس و کاهش سطح هوشیاری فرد
- فلج شدن ناگهانی یک قسمت از بدن
البته ممکن است تعدادی از این عوارض با هم ایجاد شود و نباید منتظر باشید تا باقی عوارض نیز بروز کند تا احتمال دهید که فرد دچار سکته مغزی شده است.
لازم است در صورت بروز علایم اولیه سریعا با مراکز درمانی تماس گرفته و مناسب ترین و به موقع ترین کمک ها را دریافت نمایید. هر چه سرعت تشخیص بیشتر باشد، درمان سریع تر شروع شده و از بروز عوارض جدی تر جلوگیری خواهد شد.
عوارض سکته مغزی
- اخلال حواس و حافظه
- تورم مغز
- افسردگی
- حملات صرع
- بی اختیاری ادرار
- مشکل تکلم یا بلع ( مشکل در غذا خوردن )
- مشکل راه رفتن یا تکان دادن اعضای بدن
- فلج شدن قسمتی از اعضای صورت
انواع سکته مغزی
همه عارضه هایی که با نام سکته مغزی اتفاق می افتد ، درجات یکسانی ندارند. ممکن است درجه آن بسیار خفیف و گذرا باشد و در مواردی نیز ممکن است عوارض شدیدی را به همراه داشته باشد. این درجات عبارتند از:
– سکته مغزی خفیف و گذرا ( سکته مغزی خاموش )
این عارضه در حد بسیار کمی و به مدت کوتاهی روند خون رسانی به مغز را مختل می کند. ولی اسیب جدی به بیمار وارد نشده و عوارض آن بعد از مدتی رفع می شود. این نوع از سکته مغزی با تغییر در سبک زندگی و مصرف داروهای رقیق کننده خون به راحتی رفع می شود.
درمان سکته مغزی خفیف
اولین اقدامی که در درمان های اورژانسی انجام می شود، برطرف کردن لخته خونی است که در مغز تشکیل شده است. معمولا در مواقع اضطراری از آسپرین استفاده می شود تا خون را رقیق کرده و در نتیجه لخته باز شود و جریان خون رسانی به روال قبل بازگردد.
– سکته انسدادی یا ایسکمی
شایع ترین نوع این بیماری مربوط به ایسکمی است. در این نوع سکته قسمتی از رگ و عروق مغزی به علت ایجاد لخته خون مسدود شده و روند خون رسانی متوقف می شود. در برخی موارد حتی ممکن است لخته خون در قسمت های دیگر بدن تشکیل و به مغز راه پیدا کرده باشد.
این عارضه باید درمان شده و لخته خون برطرف شود، در غیر این صورت عوارض زیادی را به دنبال خواهد داشت. لخته خون را می توان با کمک داروهای حل کننده خون برطرف نمود. هرچند ممکن است نیاز به جراحی نیز داشته باشید که با تشخیص پزشک قابل انجام است.
درمان سکته مغزی انسدادی
تزریق وریدی دارو های قوی تر : در مواردی که نیاز به درمان های دیگر باشد، داروهای دیگر لخته خون را که مسیر حرکت خون به مغز را مسدود کرده است تجویز می شود. در مواردی برای اینکه جواب سریع گرفته شود، از طریق یک لوله نازک به نام کاتتر این داروها تزریق وریدی می شود. اگر باز هم لخته خون برطرف نشود، لازم است تا پزشک متخصص به صورت دستی و با استفاده از یک کاتتر، لخته را برطرف نماید.
– سکته مغزی شدید یا هموراژیک
در این عارضه مشکل شدیدتر بوده و رگ های خونی مغز آسیب جدی می بینند. در نتیجه دچار پارگی و خونریزی می شوند. دو نوع سکته هموراژیک وجود دارد که یکی در داخل رگ های خونی مغز ایجاد می شود .
در حالت دوم خونریزی در زیر عنکبوتیه که فضایی بین جمجمه و قسمت بیرونی مغز است اتفاق می افتد. این درجه از سکته قلبی معمولا با جراحی قابل درمان است. عوامل ایجاد کننده این نوع سکته مغزی عبارتند از:
آنوریسم که به دلیل ضعیف شدن رگ های خونی مغز و ایجاد حباب روی این رگ ها پیش می آید. در این صورت با ترکیدن این حباب، مغز دچار خونریزی می شود.
بدشکلی شریانی
در برخی موارد بدشکلی در رگ ها و شریان های خونی مغز می تواند باعث بروز خونریزی شود.
فشار خون بالا
فشار خون بالا یکی از عوامل تهدید کننده بروز سکته مغزی است. زیرا در این حالت دیواره رگ ها و عروق ضعیف شده و به راحتی دچار خونریزی می شوند.
درمان سکته مغزی شدید
ممکن است سکته مغزی باعث ایجاد تورم شدید در ناحیه مغز شود که با استفاده از دارو نتوان این عارضه را برطرف نمود. در نتیجه لازم است با استفاده از تیغ جراحی تورم را برطرف کرد. با این کار فشار از روی جمجمه فرد برداشته شده و در نتیجه تورم از بین می رود.
در زمان بروز سکته مغزی باید چکار کنیم ؟
یکی از سوالات رایج در مورد این است که اگر فردی دچار سکته مغزی شد یا حالاتی در خود احساس کردیم که نشان از بروز این بیماری دارد، چه اقدامی باید انجام دهیم. این اقدامات بهترین راهکارها در زمان مواجهه با این عارضه است:
تماس با مراکز درمانی
این بیماری نیاز به درمان اورژانسی دارد، پس سریعا لازم است با مراکز درمانی و اورژانس تماس بگیرید. این اتفاق هرچه سریع تر بیفتد، باعث می شود عوارض کمتری برای بیمار به جا گذاشته و درمان راحت تر انجام می شود.
علائم سکته مغزی در سالمندان
علائم سکته مغزی در سالمندان با علائم عمومی این بیماری متفاوت نیست ، اما دلایل عمده ی سکته مغزی در سالمندان فشار خون بالا و کلسترول می باشد . به علت کهولت سن و کم تحرکی سالندان باید در این دوره بیشتر به رژیم غذایی و فعالیت های بدن سالمند توجه کرد . سالمندان بیشتر از دیگران در خطر این بیماری خطرناک هستند.
پرستاری از سالمندانی که دچار سکته مغزی شده
بعد از سکته مغزی بسته به آسیبی که به بدن رسیده است، لازم است اقدامات دارویی و بازتوانی انجام گیرد. این اقدامات در مورد سالمندان با حساسیت بیشتری انجام می شود. زیرا وضعیت جسمی و حرکتی سالمندان تا حدود زیادی دچار اختلال شده و نیاز به پرستار سالمند در منزل در مورد این افراد تشدید می شود. در این بیماری ممکن است قسمتی از بدن فلج شده و در نتیجه دایره فعالیت های سالمند به شدت محدود شود.
از طرفی ممکن است در نحوه صحبت کردن فرد اختلالاتی ایجاد شود که نیاز به کمک پرستاران و پزشکان متخصص در این زمینه است.
بعد از سکته مغزی بهتر است کاردرمانی و گفتار درمانی برای این افراد در اولویت قرار داده شود. انجام حرکات فیزیوتراپی با کمک پرستار در منزل بسیار راحت تر و دقیق تر انجام می شود. همچنین دارودرمانی نیز به صورت منظم انجام می گیرد که تاثیر بسیار زیادی در بهبود وضعیت بیمار دارد.
علائم سکته مغزی در جوانان
اکثر علائم سکته مغزی در جوانان مانند حالت عمومی این بیماری است است ، علائمی مانند :
- مشکل و غذا خوردن
- مشکل در حفظ تعادل
- سردرد های ناگهانی و شدید
- سرگیجه های ناگهانی
- بی اختیاری در کنترل ادرار و مدفوع
- مشکل در صحبت کردن و یا درک کلمات
- مشکل در توانایی انجام کارهای با دقت
- فلج قسمتی از بدن و با صور
دلایل سکته مغزی در جوانان
عمده ترین دلیل سکته مغزی در جوانان زیر 45 سال ارثی بودن آن است ، اما دلایلی که به سکته مغزی جوانان دامن می زند چربی خون و کلسترون ، فشار خون ، دیابت و عادت های بد سبک زندگی مانند مصرف الکل و دخانیات ، غذاهای ناسالم و فست فودی و بی تحرکی است.
لطفا به سلامت خود بیشتر توجه کنید ، پیشگیری خیلی بهتر از درمان است. علاوه بر اینکه آثار ایت بیماری به راحتی رفع نمی شود.
سکته مغزی در کودکان
سکته مغزی در کودکان هم آمار بسیار قابل توجهی دارد ، که علت بسیاری دارد .
از شایع ترین عوامل این بیماری در کودکان می تواند مشکلات عروق خونی در مغز و رسیدن لخته‌های خون از قلب به مغز باشد.
این دسته از کودکان بیشتر در معرض سکته مغزی هستند :
- کودکانی که جراحی مغز یا قلب انجام داده اند
- کودکان دارای بیماری سلول داسی شکل
- بیماری‌های سیستم خود ایمنی که به سرخرگ‌های مغزی حمله کند.
- کودک های داراری آسیب های مغز یا گردن
- کودکان دچار سرطان خون
آیا سکته مغزی خوب می شود ؟
در جواب این سوال باید نوع و شدت بیماری را مشخص کرد . سکته های مغزی گذرا و خفیف به راحتی با قرص و تغییر رژیم غذایی رفع می شوند . اما اگر برای رسیدگی به سکته مغزی شدید به موقع اقدامات لازم صورت نگیرد در مواقعی منجر به مرگ بیمار هم می شود .
اما برای رفع آثار سکته مغزی باید جلسات فیزوتراپی را بطور منظم ادامه داد تا توانایی های از دست رفته به تدریج احیا شوند.
اگر فشار بالا هستید بیشتر مراقب خودتان باشید.
سکته مغزی خفیف خطرناک است ؟
سکته مغزی خفیف خطرناک نیست اما می تواند یک عامل اخطار دهنده برای تغییر سبک زندگی شما باشد.
تغییر رژیم غذایی و ورزش کردن و دوری از فست فود می تواند شروع خوبی برای تغییر سبک زندگی باشد.
نمونه هایی از درمان عوارض های سکته مغزی
اشتراک گذاری در facebook اشتراک گذاری در twitter اشتراک گذاری در linkedin اشتراک گذاری در telegram اشتراک گذاری در whatsapp اشتراک گذاری در pinterest 5/5 – (8 امتیاز)