شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین سند ملی سلامت معنوی را به اهلش بسپارد
امید است که شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع سلامت معنوی را به مسئولین اصلی، متخصصین مربوطه و حوزه های علمیه بسپارد و مانع انحرافی شود که عواقب شوم آن در آینده روشن خواهد شد.
فارس پلاس، حسین مروتی در یادداشتی نوشت: تدوین سند ملی سلامت معنوی در دستور کار تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفته است. طبق متن این پیشنهاد، تدوین سند مزبور به فرهنگستان علوم پزشکی سپرده می شود. امری که به دلایل مختلف عجیب و اشتباه است.
موضوع سلامت معنوی یک امر پیچیده، دقیق و کاملا تخصصی است. از این رو مشخص نیست که شورای عالی انقلاب فرهنگی به چه دلیل می خواهد این موضوع تخصصی را به نهادی بسپرد که هیچ تخصصی پیرامون دین و معنویت ندارد.
در متن پیشنهادی که برای تصویب در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی آماده شده، در رأس شورای تدوین سند ملی سلامت معنوی، رئیس محترم فرهنگستان علوم پزشکی قرار خواهد گرفت که مشخصا تخصصی در زمینه موضوع سلامت معنوی ندارد.
در این شورا نماینده وزارت بهداشت حضور ندارد و اساسا وزارت بهداشت موافق ورود موضوع سلامت معنوی به حیطه سلامت نیست و پیش از این نیز اداره سلامت معنوی را منحل کرده بود.
البته فرهنگستان علوم پزشکی یک گروه به نام سلامت معنوی اسلامی دارد که متاسفانه در آن نیز غلبه تام با پزشکان و رشته های مرتبط با سلامت است. حضور دندانپزشک و جراح و بیوشیمیست در این گروه با کدام عقلانیت قابل توجیه است؟ این عزیزان که چه تخصصی در امر دین دارند؟ چرا از بین 39 عضو گروه، تنها کمتر از انگشتان یک دست متخصص امر دین وجود دارد؟
آیا در این جمع به نکات همین عالمان دین توجه می شود؟ متاسفانه اینچنین به نظر نمی آید؛ زیرا پیش از این حجت الاسلام و المسلمین مظاهری سیف بابت همین بی توجهی ها از عضویت در گروه سلامت معنوی استعفا داده بود و در نامه استعفای خویش خطاب به رئیس فرهنگستان علوم پزشکی نوشته بود: «بدین وسیله استعفای خود را از گروه سلامت معنوی فرهنگستان علوم پزشکی اعلام می کنم و تقاضا دارم نام حقیر را از وبسایت و سایر اسناد مربوط به گروه سلامت معنوی حذف بفرمایید. زیرا سخنان شما در اختتامیه پنجمین همایش سلامت معنوی که حوزه‌های علمیه را غیرپاسخگو و ناکارآمد در مباحث معنویت جلوه دادید، برایم غیر قابل تصور و تصدیق بود. در حوزه های علمیه چهار جریان معنویت پژوهی پرشور و پویا پیش می روند. یکم، رویکرد فلسفی به معنویت در «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی»؛ دوم، رویکرد عرفانی به معنویت پژوهی در «پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی»؛ سوم، رویکرد روانشناسی اسلامی به مسائل معنویت در «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه»؛ چهارم رویکرد مستقل به مطالعات معنوی به عنوان یک دانش در طبقه بندی علوم اسلامی که همکارانم در «پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» دنبال می کنند.
در کنار این جریان‌های نظری، حوزه های علمیه در عرصه عمل نیز به حل مسائل سلامت معنوی روی آورده و توفیقاتی یافته اند. موسسات «سلامت نوید نیایش»، «بهداشت معنوی»، «آوای ملکوت» و گروه های تبلیغی فعالی نظیر گروه «اکسیر» که سلامت معنوی را در بیماران مبتلا به استفاده از مواد مخدر دنبال می کند و گروه «سفیران محبت» در بیمارستان های قم و «نسیم مهر» در مراکز خدمات درمانی اصفهان و گروه های دیگر در تهران و مشهد، نمونه های موفقی از اقدامات حوزویان در عرصه سلامت معنوی به معنای مورد نظر در خدمات سلامت هستند. از سال 93 که به فرهنگستان پیوستم، کوشیدم تا آنچه را در باب معنویت در حوزه های علمیه جریان دارد، به گروه سلامت معنوی فرهنگستان منتقل کنم. گاهی اساتید بزرگوار و نمایندگان جریان های فکری حوزه را با خود همراه کردم و از قم به تهران آوردم و گاهی با زمینه سازی برگزاری همایش سالانه سلامت معنوی در قم، اسباب آشنایی شما و صاحب نظران حوزه را فراهم کردم و در همه حال، اظهار نظرهای غیرکارشناسانه در علوم دینی و بی مهری به دیدگاه های علما و حوزویان را بردبارانه و مشفقانه تحمل کردم… سخنان شما که می گویید به جای معنویت غربی باید به معنویت اسلامی در موضوع سلامت معنوی روی آوریم، تحسین برانگیز است؛ اما با روگردانی از حوزه های علمیه و با کوتاه کردن دست هایی که برای یاریتان از حوزه برآمده، چطور می خواهید معنویت اسلامی را به مباحث سلامت معنوی وارد کنید؟ ناکارآمد و غیر پاسخگو نشان دادن حوزه های علمیه در مباحث مربوط به سلامت معنوی، زمینه ساز گسترش هرچه بیشتر ایده های معنوی سکولار خواهد بود. شما با تأکید لفظی بر معنویت دینی از یک سو و بستن مسیر جریان اندیشه دینی در عرصه سلامت معنوی از سوی دیگر، عملاً راه را برای گسترش ایده ها و روش های معنوی غیردینی و توسعۀ لائیسم مخفی می گشایید. از خدای متعال می خواهم که ما را تا آخر در راه خدمت به اسلام حفظ کند و عاقبت به خیر فرماید.»
متاسفانه باور رئیس محترم فرهنگستان علوم پزشکی این است که موضوع رسیدگی به سلامت معنوی بر عهده پزشکان است. رئیس محترم فرهنگستان پیش از این گفته بودند: هرچه بتوانیم بر روی سلامت کار کنیم، خود پزشکان می توانند جامعه را هم از بعد سلامت و بعد معنوی آن هدایت گر باشند! همچنین در سال 1395 گفته بودند: آحاد مردم، نهادها، ارگانها و مجلس و… در تامین و ارتقای سلامت معنوی مردم نقش دارند؛ همه عوامل فرهنگی و زیست محیطی و… با سلامت معنوی مرتبط هستند، ولی پزشکان ارتباط بیشتری با این بحث دارند.
رضاخان که زمانی به منظور کاستن از قدرت اجتماعی و نفوذ نهاد روحانیت در بین مردم، پروژه تحدید حوزه های مسئولیت نهاد روحانیت را به انجام رساند؛ احتمالا خواب چنین روزی را هم نمی دید که مسئولیت امر معنویت نیز از نهاد روحانیت گرفته شود. امید است که شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع سلامت معنوی را به مسئولین اصلی، متخصصین مربوطه و حوزه های علمیه بسپارد و مانع انحرافی شود که عواقب شوم آن در آینده روشن خواهد شد.
پایان پیام/.