انعکاس «قهرمانان معمولی» در قاب تلویزیون/ افرادی که بدون اینکه منتظر کسی باشند خودشان دست به کار شده‌اند+عکس
تهیه‌کننده «قهرمانان معمولی» گفت: فارغ از جریان‌های سیاسی، سازمانی و حاکمیتی، خودمان نسبت به خودمان، جامعه و عرصه هنر احساس مسئولیت می‌کنیم. مگر مقام معظم رهبری در سال‌های گذشته نگفتند گروه‌های فرهنگی آتش به اختیار حرکت کنند؟ ما هم در همین مسیریم. یعنی تشخیص می‌دهیم و اجرا می‌کنیم.
به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری فارس، مجموعه مستند «قهرمانان معمولی» به تهیه‌کنندگی مجتبی حیدری و کارگردانی مشترک مجتبی حیدری، مهدی رشوند و زهرا استادزاده، در هر قسمت تلاش سوژه‌هایی را روایت می‌کند که در بهتر کردن اوضاع خود و جامعه اطرافش موثر بوده است.
نکته‌ای که در «قهرمانان معمولی» جلب توجه می‌کند، مرکززدایی است. از سیزده قسمت این مجموعه فقط یک قسمت در تهران فیلمبرداری شده است و بقیه در اقلیم‌های مختلف ایران کار شدند. این مجموعه درباره آدم‌هایی‌ست که شاید نام‌های بزرگ و شناخته شده‌ای نباشند اما با همت و تلاش فراوان در مسیری قدم گذاشته‌اند که موفقیت را برایشان به ارمغان آورده است.
این مجموعه مستند که در ۱۳ اقلیم متفاوت روایت شده است، قصه افرادی با پشتکار است که از دل جامعه و مرز و بوم با داشتن شرایط بسیار معمولی توانستند قهرمان زندگی خود و اطرافیانشان باشند؛ آن‌هایی که رشد فردی خود را در گرو رشد جمعی می‌دانند. «قهرمانان معمولی» در ایام نوروز روی آنتن شبکه یک سیما رفت.
بازپخش این مجموعه از شبکه‌های مختلف سیما بهانه‌ای شد تا با مجتبی حیدری تهیه‌کننده و یکی از کارگردانان اثر به گفتگو بنشینیم که در ادامه می‌خوانید.
مجتبی حیدری تهیه‌کننده و کارگردان مجموعه «قهرمانان معمولی»، در رابطه با اینکه که دغدغه مردم غیرپایتخت‌نشین از چه زمانی در او ایجاد شد، به خبرنگار فارس گفت: شروع مشاهدات عینی من از زمانی بود که به عنوان عکاس خبری با گروه‌های جهادی همراه می‌شدم. آن زمان بود که پس از آشنایی با سختی‌ها و مشقت‌ها، متوجه شدم مشاهده سبک زندگی، زاویه دید و دغدغه‌های مردم غیرپایتخت‌نشین برای من هیجان‌انگیز است.
وی ادامه داد: همچنین به این نکته پی بردم که سطح دغدغه‌ها و میزان چالش‌ها در پایتخت با میزان دغدغه‌ها و چالش‌ها در مناطق دور از پایتخت چقدر متفاوت است. برایم مهم بود که بتوانم مشکلی را به واسطه کار رسانه‌ای حل کنم. از یک جایی به بعد نمی‌خواستم انعکاس‌دهنده صرف مشکلات باشم، بلکه دوست داشتم جستجو و کسی را از همان اقلیم پیدا کنم که با کمک او معضلی حل شده باشد.
تهیه‌کننده «قهرمانان معمولی» درباره نبود ترحم و نگاه از بالا به پایین به شهر‌های کوچک و روستاها توضیح داد: این نگاه چیزی است که برای آن تلاش می‌کنیم. اینکه ما از تهران به محل زندگی سوژه‌ها سفر کردیم، نباید باعث می‌شد کسی فکر کند گروه فیلمساز فضیلتی بر مردم آن منطقه دارد. ما خودمان هم از آنها یاد می‌گیریم، حتی با همه این سوژه‌ها رفت و آمد خانوادگی داریم. من به خانه‌شان می‌روم و آنها هم به تهران و خانه ما می‌آیند. این انس و الفت سال‌هاست که بین ما شکل گرفته است.
*پذیرش محرومیت، باعث می‌شود توانایی‌ها دیده نشود
حیدری درباره کلیشه مناطق محروم بیان کرد: این کلیشه محصول سال‌ها بی‌درایتی و بی‌توجهی است. کلماتی که ما در پایتخت به آن مناطق اطلاق و فراموش می‌کنیم می‌تواند چه بلایی به سر مردم بیاورد. بار معنایی عبارت مناطق محروم، وارد آن شهرستان‌ها شده است و خودشان احساس محرومیت می‌کنند. دردآور است که امام جمعه یکی از شهرها با افتخار به ما گفت به محروم‌ترین نقطه ایران خوش آمدید! پذیرش محرومیت، باعث می‌شود استعدادها و توانایی‌ها هم دیده نشود.
مجتبی حیدری تهیه‌کننده و کارگردان مجموعه «قهرمانان معمولی»
*رسالت «قهرمانان معمولی» این است که مردم به خودباوری برسند
وی ادامه داد: رسالت «قهرمانان معمولی» این است که مردم به یک خودباوری برسند و فکر نکنند همه اتفاقات مثبت و توانمندی‌ها در پایتخت رخ می‌دهد. ما در این مجموعه نمی‌خواستیم تنها انعکاس دهنده درد باشیم، بلکه به سراغ شهرها و روستاهایی رفتیم که مشکل و معضل به دست خودشان حل شده باشد.
یکی از کارگردانان «قهرمانان معمولی» یادآور شد: در مصاحبه‌های مردمی سفر استانی اخیر رئیس جمهور که صداوسیما و خبرگزاری‌ها منتشر کردند، می‌بینم مردم هنوز منتظرند دولت بیاید و چوب جادویی‌اش را تکان دهد تا مشکلات حل شود. اما باید رییس جمهور آنجا برود و به مردم احساس خودکفایی دهد؛ یعنی بگوید شما خودتان تصمیم بگیرید و من به عنوان دولت از تصمیم و طرح نخبگان شما حمایت می‌کنم. در صورتی که چنین چیزی نیست.
وی تاکید کرد: در میان سوژه‌های «قهرمانان معمولی» افرادی وجود دارند که به مدل‌های موفقی برای حل مشکلات آن منطقه رسیده‌اند اما در سفرهای مختلف آقای رئیس جمهور اصلا آنها دعوت نمی‌شوند. تلاش‌هایشان دیده نمی‌شود و کسی از آنها مشورت نمی‌خواهد. همین موارد عامل این فاصله طبقاتی میان تهران و بقیه نقاط کشور است.
*افرادی که خودشان دست به کار شده‌اند
حیدری تصریح کرد: رویکرد من به سمت مردم است. در تلاشم کاری کنم، مردم منتظر کسی نباشند و خودشان مسایل‌شان را حل کنند. «قهرمانان معمولی» افرادی هستند که بدون اینکه منتظر کسی باشند یا از جایی بودجه و دستوری به آنها برسد، خودشان دست به کار شده‌اند.
تهیه‌کننده «قهرمانان معمولی» با اشاره به استقبال مخاطبان از این مجموعه مستند اظهار کرد: پُربازدیدترین قسمت‌ها در سایت تلوبیون، مستند «آتون» و «به همین سادگی» و برای ما بسیار هیجان انگیز بود که مردم این دو قسمت را بیشتر دوست داشته‌اند؛ جالب اینجاست که این دو مستند در بکرترین نقاط ایران تولید شده است.
*دیدن انسان‌های واقعی و معمولی برای مردم جذاب است
وی درباره قسمت «آتون» توضیح داد: دیدن انسان‌های واقعی و معمولی برای مردم جذاب است. انسان‌هایی که بکر، ساده و خارج از شعارزدگی، در یک کلمه، معمولی هستند؛ اما این معمولی بودنشان بدین دلیل نیست که هیچ کار خاصی انجام نمی‌دهند. برای مثال سوژه ما در پروژه «آتون»، معلمی است که تلاش می‌کند بچه‌های مردم را با کتاب و قصه خواندن آشنا کند. بعد از دیده شدن مستند افراد زیادی حتی در همان منطقه می‌خواستند مانند او کار کنند. و برای او اکنون نقش تربیت‌کننده مربی هم ایجاد شده است.
حیدری در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به حمایت مرکز مستند سوره از تولید «قهرمانان معمولی» مطرح کرد: این مرکز از ما حمایت کرد تا فیلم مجموعه عکس‌هایی را که پیش از این کار کرده بودیم، بسازیم. ساخته شدن این مجموعه حاصل سال‌ها تنهایی سفر کردن من است؛ اگر ما نمی‌رفتیم و سوژه‌ها را پیدا نمی‌کردیم، «قهرمانان معمولی» تولید نمی‌شد.
تهیه‌کننده «قهرمانان معمولی» تصریح کرد: مجری طرح این مجموعه، آژانس مستند سو است؛ مجموعه‌ای که شکل‌گیری آن به نیمه اول دهه ۹۰، بازمی‌گردد. پس از پروژه‌هایی که در حوزه عکاسی مستند کار کردم، شروع به برگزاری دوره‌های آموزشی برای علاقه‌مندان کردم. اکنون جوانان بسیاری در مجموعه ما حضور دارند، اینجا در کنار بزرگ‌ترهایشان تجربه کسب می‌کنند و هم از نزدیک به مناطق مختلف می‌روند و در تولید کار نیز نقش بسیار موثری دارند. تیم تولید و سوژه‌های «قهرمانان معمولی»، یک الگوی مشابه دارند. در حین تولید کار جمله‌ای داشتم و می‌گفتم «قهرمانان معمولی» توسط فیلمسازان معمولی، برای مردم معمولی ساخته می‌شود.
وی با اشاره به نقش اجتماعی خود یادآور شد: فارغ از جریان‌های سیاسی، سازمانی و حاکمیتی، خودمان نسبت به خودمان، جامعه و عرصه هنر احساس مسئولیت می‌کنیم. مگر مقام معظم رهبری در سال‌های گذشته نگفتند گروه‌های فرهنگی آتش به اختیار حرکت کنند؟ ما هم در همین مسیریم. یعنی تشخیص می‌دهیم و اجرا می‌کنیم.
حیدری اضافه کرد: من برای ایجاد این آژانس مستقل بودجه و سازمانی در اختیار ندارم و این بستر را نیز از طریق فضای مجازی ایجاد کردم. وضعیت فضای مجازی هم که مشخص و فیلتر است. به دلیل اینکه کم‌کاری خودشان باعث وارد شدن آسیب به جامعه شده است، به کل آن را می‌بندند. درحالی که من بستر فعالیت و ارتباطات اجتماعی‌ام از طریق فضای مجازی بود. همه این‌ها منهدم شد. من چطور حاصل ده سال زحمت و سرمایه اجتماعی‌ام را به پلتفرم‌‌های ایرانی منتقل کنم؟!
این مستندساز با اشاره به فعالیت‌های گذشته خود گفت: این پروژه به ویژه فصل اول آن، حاصل تلاش ما در سال‌های گذشته بود. قبلا این موضوع و سوژه‌ها را در قالب مجموعه عکس تولید کرده بودیم و حالا به فیلم تبدیل شد. به همین دلیل با سوژه‌های فصل اول از قبل آشنایی داشتیم و تحقیقات انجام شده بود.
*سوژه‌های فصل دوم نیز مردم شریف روستاها هستند
وی درباره تحقیقات فصل دوم گفت: پژوهش برای فصل دوم در مرحله نهایی است. گروه پژوهش «قهرمانان معمولی» پنج نفر از مدرسان دانشگاه در حوزه‌های مختلف هستند. امیدواریم ترکیب آنها باعث اتفاقات خوبی شود و سوژه‌های جذابی برای فصل بعد پیدا کنیم. ناگفته نماند سوژه‌های فصل دوم نیز مردم شریف روستاها هستند و ما تلاش می‌کنیم این ارتباط عمیق‌تر و انتخاب سوژه‌ها دقیق‌تر باشد؛ همچنین تاثیرگذاری بیشتری بر مخاطبان و جامعه داشته باشد.
حیدری در پایان درباره تاثیرگذاری مستندهای اجتماعی مثل «قهرمانان معمولی» خاطرنشان کرد: وقتی از تاثیر فیلم صحبت می‌کنیم، در واقع از تاثیر بر احساسات انسان‌ها حرف می‌زنیم. ابزار هنر، که سینما را هم شامل می‌شود، راهی به شناخت ندارد. کسی نمی‌تواند با دیدن آن فیلم به شناخت برسد؛ ما در طول ده سال گذشته روی این موضوع تمرکز و فکر و سپس تولیدش کردیم؛ ما درباره شناخت‌های خودمان فیلم می‌سازیم و بیان می‌کنیم. یک فیلم به تنهایی نمی‌تواند معضلی را حل کند یا شناخت ایجاد کند؛ اما می‌تواند زاویه دید بدهد و زمینه‌ساز یک تغییر باشد.
«قهرمانان معمولی» این روزها شنبه تا چهارشنبه ساعت ۱۸ از شبکه افق سیما روی آنتن می‌رود و تکرار آن روز بعد ساعت ۰۰:۳۰ و ۷:۰۰ پخش می‌شود.
پایان پیام/