ایمان امیدآفرین؛ منجی جهان امروز
ساز و کار امیدآفرینی ایمان، مسیری کمال‌جویانه است که مبتنی بر تحول اخلاقی جامعه امتداد خواهد یافت و اولویت شأن اخلاق، آن گونه است که تحقق عدالت در جامعه نیز به اخلاق وابسته است.
فارس‌پلاس؛ سعید اشیری، کارشناس مسائل سیاسی در یادداشتی نوشت: رهبر گرامی انقلاب، در سخنرانی چهاردهم خرداد امسال، باب دیگری از «مکتب امام (ره)» را گشودند و در یک منظومه‌ی معرفتی و معنایی، از امامِ اهل ایمان و امید و دوگانه‌ی ایمان و امید با تأکید بیشتری سخن گفتند؛ چرا که از نگاه ایشان، مهم‌ترین راه برای حفظ استقلال ملّی، عزّت ملّی و منافع ملّی مبتنی بر این دو رُکن کلیدی است و از همین‌رو «آماج دشمن هم همین ایمان و امید است.»
تحقق ایمانِ امیدآفرین، مستلزم توجه به الزاماتی است؛ بخشی از سازوکار امیدآفرینیِ ایمان را باید از زاویه‌ی «تحول اخلاقی» در ساحت جامعه نگریست. در سال جاری محور تحول و تحول‌خواهی، کانون سخنان نوروزی رهبر گرامی انقلاب بود و از نگاه ایشان، تحول «تغییر بخشها و نقاط معیوب؛ چه در نظام اسلامی، چه در جامعه‌ی ایرانی» است؛ «اگر بخواهیم تحوّل انجام بگیرد، نیاز داریم به اعتماد به نفس ملّی؛ این یک. ثانیاً نیاز داریم به هوشیاری.» در این منظومه‌ی فکری، مسیر تحول را باید بر اساس تحلیل دقیق و واقع‌بینانه‌ی «قوت‌ها» و «ضعف‌ها» نگریست.
از نگاه آیت‌الله خامنه‌ای، منشأ تحول در واقعیت‌های اجتماعی، مبتنی و منبعث از تحول و انقلاب درونی افراد جامعه است: «اسلام به ما یاد میدهد که برای پیشرفت در دستیابی به هدفهای دنیا و آخرت، باید تحوّلی در درون انسان به وجود آید. تا آن تحوّل در درون یک جامعه و در جوامع اسلامی بهطور خاص ایجاد نشود و تا وقتیکه دلها با خدا آشنا نگردد و راه خدا بهعنوان برترین راه و صراط مستقیم مورد توجّه و تبعیت قرار نگیرد، مشکلات جوامع اسلامی حل نخواهد شد.»
تحول و دگرگونی در دلها، مسیری بوده است که هم علّت پیروزی انقلاب اسلامی و هم عامل تداوم پیروزمندانه‌ی آن است: «حقیقتاً امروز جمهوری اسلامی احتیاج دارد که در درجهی اول ما مسئولان و سپس آحاد مردم، به صورت دقیق و منظم و مرتب سعی کنیم در وجود و دل خود، تحولی در جهت هدفهای اخلاقی اسلام به وجود آوریم. البته، این درست است که اگر تحول در دلها و جانها پدید نمیآمد، انقلاب پیروز هم نمیشد. نفس پیروزی انقلاب، به معنی آن است که در مجموع، دگرگونی و تحولی در دلها انجام گرفت.
بدون این دگرگونی، انقلاب پیروز نمیشد اما برای تداوم انقلاب و پیروزی‌ها و استقامت این خط و عدم انحراف – که این از همه مهمتر است – همهی ما احتیاج داریم که در وجود و اخلاق و روحیات خود، تغییرات بدهیم.»
در بازگشت به مجموعه نظراتی که رهبر انقلاب به عوامل قِوام‌بخش و هویّت‌آفرین جامعه طرح کرده‌اند، نسبتِ وثیق و بنیادی مهمّی میان اخلاق و هویّت جامعه وجود دارد. ازنظر ایشان: «هویت حقیقی جامعه، هویت اخلاقی آنها است؛ یعنی درواقع سازه‌ی اصلی برای یک اجتماع، شاکله‌ی اخلاقی آن جامعه است و همه‌چیز بر محور آن شکل میگیرد.»
بر همین اساس است که ایشان برای تحقّق عدالت اجتماعی – به‌مثابه‌ی یکی از اهداف مهمّ نظام اسلامی – تحوّل اخلاقی جامعه را شرط اساسی می‌دانند. از نگاه ایشان «عدالت اجتماعی، به مقدار زیادی وابسته به اخلاق است؛ البتّه بخش عمده‌ی آن مربوط به مقرّرات و قوانین جامعه است. امّا مقرّرات و قوانین، بدون اینکه افراد از اخلاق الهی و اسلامی برخوردار باشند، چندان کارساز نیست. اگر اخلاق در جامعه تأمین شد، عدالت اجتماعی تأمین میشود؛ جامعه آباد میشود و انسان‌ها در بهشت زندگی میکنند؛ ولو در همین دنیا. در سطح عالم، مشاهده میکنیم عمده‌ی فجایعی که بر سر بنیآدم میآید، ناشیاز اخلاق سوء و فسادهایی است که در اخلاق افرادی از نوع بشر هست.»
سازوکار امیدآفرینی ایمان، مسیری کمال‌جویانه است که مبتنی بر تحول اخلاقی جامعه امتداد خواهد یافت و اولویت شأن اخلاق، آنگونه است که تحقق عدالت در جامعه نیز به اخلاق وابسته است؛ بر همین اساس است که توجه به اخلاق عمومی و تقویت فضائل و پرهیز از رذائل اخلاقی، نشانگرِ تحقق ایمانی است که منجی جهان امروز خواهد بود.
پایان پیام/ت