«تکیه‌خوانی» عزاداری سنتی که محمدحسین پویانفر به دنبال احیای آن است+عکس و فیلم
همزمان با دهه اول ماه صفر، محمدحسین پویانفر مداح سرشناس کشورمان و اعضای هیأت ریحانةالنبی(س) برای احیای یک سنت عزاداری در منطقه شمیران دست به کار شدند و 5 شب تکیه‌خوانی به راه انداختند.
خبرگزاری فارس ـ حوزه مسجد و هیأت ـ امیرحسین کسائی: در ایام دهه اول ماه محرم حتماً در خیابان‌ها با دسته‌های عزاداری مواجه شده‌اید. دسته‌هایی که یا به صورت سینه‌زنی یا زنجیززنی با طبل و سنج و دمام در خیابان‌ها راه می‌افتند و یاد و نام امام حسین(ع) را زنده می‌کنند. حضور این دسته‌ها همیشه موجب می‌شود که حال و هوای شهر رنگ و بوی عزا بگیرد و خبر مظلومیت امام حسین(ع) و خاندانش، خیابان به خیابان و کوچه به کوچه به گوش مردم برسد.
دسته‌روی هیأت‌های عزاداری در دهه اول ماه محرم
تکیه‌خوانی سنت عزاداری مردم شمیران
دسته‌روی برای عزاداری از سنت‌های قدیم است که در مناسبت‌های مختلف رواج دارد. این سنت اما در منظقه شمیران تهران حال و هوای دیگری دارد. دسته‌های عزاداری از تکیه‌ها، مساجد و حسینیه‌های مشهور و قدیمی حرکت کرده و به تکایا و حسینیه‌های دیگر می‌روند و در آنجا به عزاداری می‌پردازند. سنتی که عموماً از شب اول ماه محرم و بعد از علم‌بندان آغاز می‌شود. حرکت دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها و کوچه‌های شمیرانات همواره موجب شده است که دقایقی مردم و اهالی محله‌ها غم و حزن عزای امام حسین(ع) را بچشند و بر سینه بزنند و اشک بریزند.
حضور دسته‌های عزاداری در امامزاده پنج تن(ع) لویزان
قدیم، تکایا از صبح تا شب روضه داشتند
محمدرضا عرفانی مسئول خانه مداحان شمیرانات می‌گوید: «سنت عزاداری در تکایا از گذشته در منطقه شمیرانات رواج داشته است. در ایام محرم نماز جماعت به تکایا می‌آمد تا موکب رونق و احیای این مکان‌ها باشد. در ایام ماه محرم به خصوص و همچنین ماه صفر از نماز صبح تا نماز مغرب بدون فاصله در تکایا روضه برپا بود و مداحان به نوبت روضه می‌خواندند و هرکس براساس وقت خود در این مجالس شرکت می‌کرد. بعد از نماز مغرب هم مجلس عزاداری تکیه با سخنرانی و مداح مشخص برگزار می‌شد. در کنار این عزاداری، دسته‌روی تکایا هم انجام می‌شد که مرسوم است هیأت‌ها و تکایا کوچکتر براساس زمان راه‌اندازی برای عزاداری به تکایا بزرگتر می‌رفتند و پس از چند روز آن تکیه و حسینیه بزرگتر پاسخ این دسته‌روی را می‌داد و به این هیأت یا تکیه کوچکتر می‌آمد. رسم بود که تا قبل از عاشورا از علامت و حجله استفاده می‌کردند. روز و شب عاشورا نخل بلند می‌کردند.»
حضور محمدحسین پویانفر و اعضای هیأت ریحانةالنبی در تکیه‌های نیاوران، اوین و کاشانک
تلاش برای احیای تکیه‌خوانی
هیأت ریحانةالنبی(س) که از مجالس بزرگ و پرجمعیت شمیران محسوب می‌شود، از سال گذشته بر آن شد تا این سنت عزاداری را که در طول این سال‌ها با شکل گرفتن مجالس بزرگ و تبدیل شدن روش و منش عزاداری سیدالشهدا(ع) به هیأت و مجلس روضه، مجدداً احیا کنند. آن‌ها سال قبل ۵ شب تکیه‌خوانی برپا کردند و با راه‌اندازی دسته عزاداری به تکایای مشهور شمیران رفتند و با نوای محمدحسین پویانفر مداح سرشناس هیأت عزاداری کردند.
مداحی سنتی «همه جا کربلا، همه جا نینوا» در تکیه دارقاضی کن
مداحان و پیرغلامان شمیران هم پای کار آمدند
امسال هم همزمان با دهه اول ماه صفر این عزاداری برپا شده است و شب‌ها هیأتی‌ها به تکایا نیاوران، کاشانک، اوین، دارقاضی کن رفتند و امشب شنبه چهارم شهریورماه بناست به تکیه دربند بروند. در کنار پویانفر، دیگر مداحان و پیرغلامان منطقه شمیرانات همچون مجید امینیان، محسن طائی، سیدامیر جوزی و … هم در این مجالس مرثیه‌خوانی می‌کنند.
مداحی سیدامیر جوزی در تکیه نیاوران
دودمه‌هایی که عزاداران بر لب دارند
این مجلس هرشب از ساعت ۲۱ آغاز می‌شود و هیأتی‌ها از محل مشخص شده از قبل دسته عزاداری را راه می‌اندازند. پیشقراول دسته، یک حجله است و پشت سر آن هم دیگر علامت‌ها حرکت می‌کنند. عزاداران در طول مسیر دودمه‌هایی دم می‌دهند و سینه‌زنی می‌کنند و به سمت تکیه‌ها حرکت می‌کنند. دسته عزاداری هیأت ریحانة النبی(س) برپایه سینه‌زنی است و به همین خاطر مردم حاضر در کوچه‌ها و خیابان‌ها هم همراه آن‌ها می‌شوند و به مرور این دسته شلوغ و شلوغ‌تر می‌شود تا اینکه به در ورودی تکیه می‌رسد. با ورود دسته عزاداری به تکیه، سینه‌زنی ادامه پیدا می‌کند و دسته در قالب دو گروه جواب نوحه یکدیگر را می‌دهند.
یکی از دم‌های هیأتی‌ها این بود:
آب و گل سینه زنان را
از گل ارباب سرشتند
نام حسین بن علی را
بر دل عشاق نوشتند
سرور و سالاری تو
سید الاحراری تو
یا حسین یا ثارالله
مداحی محمدحسین پویانفر در تکیه اوین
بانگ عزا آمده از عرش
می‌رسد از کربلا نور
نور خدا نور حسین است
نور علی نور علی نور
سر در این تکیه علم می‌زنم
تا ابد از عشق تو دم می‌زنم
نام تو جاویدان باد
یا وجیه عند الله
یا حسین یا ثارالله
دسته عزاداری هیأت ریحانة النبی(س) در دهه اول ماه صفر امسال
جای خالی حجت کسری و دیگر پیرغلامان به چشم میخورد
پویانفر در فضای تکیه مداحی خود را شروع می‌کند و نوحه دم می‌دهد و عزاداران هم سینه می‌زنند. او در این خصوص در فضای مجازی نوشت: «تکیه‌خوانی، از سنت‌های عزاداری در منطقه شمیرانات تهران است که در آن هیأت‌های عزاداری، با دسته‌روی و علم‌کشی، به تکایا می‌روند! این شب‌ها، حال و هوای دیگری، در کوچه‌پس‌کوچه‌های شمیران برپاست. بوی اسپند و دود، جاری‌شدن سلام و صلوات بر لب‌ها و بر سر و سینه‌زدن در ایام اسارت آل‌الله!
این شب‌ها جای خالی حاج آقا حجت کسری، پیرغلامان و حسینچی‌ها، بدجور به چشم میخورد!»
نوحه‌های سنتی پویانفر
این مداح جوان و سرشناس کشورمان تلاش دارد در کنار نوحه‌های مشهور خود که اکثر جمع حاضر آن‌ها را حفظ هستند و با او همراهی می‌کنند، نوحه‌های سنتی را هم در این مجلس عزا دم دهد و آن‌ها را هم حفظ و ترویج کند.
نوحه سنتی «شب های جمعه حضرت زهرا مرضیه» محمدحسین پویانفر
محفل تکیه‌خوانی هیأت ریحانةالنبی(س) امشب با دسته‌روی هیأتی‌ها به تکیه دربند به پایان می‌رسد. دسته عزاداری این هیأت از ساعت ۲۱ از خیابان دربند تقاطع تویسرکانی حرکت خود را آغاز خواهد کرد.
نماهنگ باب سدره محمدحسین پویانفر از تکیه‌خوانی ماه صفر
پایان پیام/