دستاوردهای اقتصادی عضویت دائمی ایران در گروه بریکس چیست؟
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، موضوع خنثی‌سازی تحریم مورد توجه قرار گرفت، به طوری که در گام نخست، عضویت در مجموعه کشورهای اوراسیا، سپس عضویت دائم در پیمان شانگهای و این روزها هم شاهد عضویت دائم در پیمان بریکس هستیم.
فارس پلاس؛ دیگر رسانه‌ها – قدس نوشت: دکتر یحیی لطفی‌نیا با اشاره به چشم‌انداز مثبت اقتصادی گروه بریکس می‌گوید: براساس آنچه محققان غربی پیش‌بینی کرده‌اند اندازه اقتصاد گروه بریکس به زودی بزرگ‌تر از اقتصاد گروه جی‌هفت می‌شود. به گفته وی، رویکرد کلی این گروه برای مقابله با جهان تک‌قطبی با محوریت و سردمداری آمریکاست و تمرکزشان بر این است که یک نظم جدید جهانی مبتنی بر احترام به حقوق متقابل و همچنین برپایی عدالت شکل دهند و پیگیری این موارد پس از جنگ روسیه با اوکراین شدت بیشتری گرفته است. لطفی‌نیا می‌گوید: در بُعد اقتصادی مهم‌ترین هدف بریکس، دلارزدایی از مبادلات تجاری با بهره‌گیری از ارزهای ملی است و در ادامه ایجاد یک ارز جدید و جایگزین را دنبال می‌کنند.
احیای نقش سنتی ایران به عنوان تأمین‌کننده انرژی
این کارشناس تجارت خارجی تأکید می‌کند: انتظار می‌رود عضویت دائمی ایران در بریکس به خنثی‌سازی تحریم‌ها از طریق تعریف نقش‌های جدید برای ایران در اقتصاد جهانی و بازآفرینی نقش‌های سنتی ما به عنوان تأمین‌کننده انرژی کمک کند.
افزایش قدرت چانه‌زنی با شکست سیاست منزوی‌سازی
این کارشناس اقتصادی عضویت ایران در گروه بریکس پس از عضویت در پیمان شانگهای را به عنوان آخرین میخ بر فشار حداکثری تحریم‌ها تعریف می‌کند و می‌افزاید: ایران پس از سیاست فشار حداکثری نه‌تنها منزوی نشد بلکه به عضویت پیمان‌های اقتصادی منطقه و جهانی درآمد که این نشان از شکست سیاست‌های تحریمی علیه ایران است و مزیت این شکست این است که قدرت چانه‌زنی ایران در مذاکرات با غربی‌ها یا هرکشور دیگری را افزایش می‌دهد. وی رسالت گروه‌های رسانه‌ای در این برهه را ایجاد امیدآفرینی در جامعه می‌داند و معتقد است این متغیر می‌تواند آثار مثبتی در کاهش سطح انتظارات تورمی و افزایش اعتماد عمومی به حاکمیت را در پی داشته باشد. لطفی‌نیا پیشنهاد می‌کند ایران همزمان با عضویت در بریکس یک راهبرد کلان و برنامه‌محور برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود را دنبال کند.
مکمل بودن؛ راهبرد بریکس در انتخاب اعضا
سیدحسن محفوظی، عضو اندیشکده اقتصاد مقاومتی هم خاطرنشان می‌کند: بریکس یک سازمان اقتصادی نیست که بین آن‌ها تعرفه ترجیحی و تجارت آزاد وجود داشته باشد، بلکه بلوکی از کشورهاست که در واکنش به گروه‌های جی هفت و تصمیم‌های یک‌جانبه آن‌ها برای صنعت، تجارت و نظام‌های مالی و سرمایه‌گذاری در دنیا شکل گرفت. محفوظی با اشاره به اینکه هر کدام از کشورهای عضو بریکس وظیفه تأمین بخشی از نیازهای بقیه کشورهای عضو را برعهده دارند، تأکید می‌کند: کالاهای اساسی از برزیل، انرژی از روسیه، تجهیزات صنعتی از چین و هند و آفریقای جنوبی هم با دارا بودن فلزات گرانبها نقشی مهمی در غنی شدن این چرخه ایفا می‌کنند. با اضافه شدن آرژانتین به عنوان تولیدکننده کالاهای اساسی، مصر، عربستان و امارات در حوزه انرژی و… نیز می‌توان به راهبرد عضوگیری و افزایش اعضای بریکس پی برد که حتماً باید نسبت درستی از مکمل بودن اقتصادی با سایر اعضا داشته باشند .
افزایش سرمایه‌گذاری؛ از دستاوردهای عضویت در بریکس
این عضو اندیشکده اقتصاد مقاومتی درباره دستاوردهایی که ایران از این عضویت کسب می‌کند، می‌گوید: در شرایطی عضو بریکس شدیم که به صورت سنتی صادرکننده انرژی هستیم و در اینجا باید بیش از گذشته در تأمین انرژی‌های کشورهای هم‌پیمان خودمان تلاش کنیم. ما در این پازل می‌توانیم توسعه خوبی داشته باشیم و متقابلا ًبرای تأمین انرژی همین کشورها نیاز به جذب سرمایه‌گذاری در بخش پالایشگاهی و استخراج نفت و توسعه صادرات گاز داریم و می‌توانیم از ظرفیت بریکس برای این کار استفاده کنیم. محفوظی می‌افزاید: در مقابل برزیل و آرژانتین که تولیدکننده کالاهای اساسی خوبی هستند و همچنین روسیه و چین و هند، کشور ما یک واردکننده است که ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار صرف واردات کالاهای اساسی کرده و برخی اوقات نیز این اقلام را از کشورهای واسطه تأمین می کند که هزینه بالاتری برای کشور خواهد شد و بالطبع با عضویت کشورمان در بریکس، ایران دسترسی بیشتری به این کالا داشته و امنیت غذایی به شکل پایدارتری تأمین می‌شود.
عضویت ایران در بانک توسعه جدید بریکس
وی توضیح می دهد: از دیگر دستاوردهای ایران افزایش فعالیت کشورمان در نهادهایی است که ذیل بریکس تعریف شده‌اند، مثلاً بانک توسعه جدید بریکس (ان‌دی‌بی) که با هدف تأمین مالی و سرمایه‌گذاری در کشورهای عضو بریکس شکل گرفته است و می‌تواند به توسعه و افزایش نقش کشورها در اقتصاد جهانی کمک کند. به گفته محفوظی این بانک در حوزه‌هایی از جمله آی‌تی، حمل‌ونقل و انرژی‌های نو سرمایه‌گذاری می‌کند و حجم سرمایه‌گذاری این بانک از ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ بین ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار بوده است.
مشارکت راهبردی بنگاههای بزرگ ایران با کشورهای عضو
وی می افزاید: توجه بعدی بحث درهم تنیدگی و همکاری شرکت‌ها و بنگاههای اقتصادی بزرگ کشورهای عضو بریکس با یکدیگر است. این موضوع می‌تواند به کشورهای عضو پیشنهاد شود که در سطح دولت‌ها و کلان‌حاکمیتی، راهبرد همکاری میان این بنگاههای بزرگ در دو کشور تعیین و اعلام شود. مثلاً مپنا می‌تواند وارد مشارکت‌های راهبردی با بنگاههای اقتصادی سایر عضوها به‌خصوص چین، هند، امارات و عربستان شود و خروجی راه افتادن خط تولید یک محصولی از مپنا در کشوری دیگری باشد و متقابلاً کشورهای منتخب چینی یا روسی یا مصری در ایران فعالیت کنند. یعنی یک نقشه جامع همکاری میان بنگاههای اقتصادی این کشورها طراحی شود و دولت‌ها نیز از معافیت مالی تا معافیت تجاری گسترده یا سایر مشوق‌های دولتی برای تسهیل این کار بهره بگیرند.
پایان پیام/غ