زوایای مختلف مسمومیت
هم‌زمان با ادامه سال تحصیلی در سال جدید (1402) نه تنها خبری از مسمومیت‌های سریالی نبود بلکه دیگر رمقی هم برای داغ کردن هشتگ وجود نداشت.
فارس پلاس؛ دیگر رسانه‌ها- صبح نو نوشت: ماجرا از اوایل آذرماه آغاز شد. مسمومیت ۱۸ دانش‌آموز دختر از مدرسه‌‌ای در قم که پس از آن به شهر‌های مختلف و حتی پایتخت هم تسری یافت. طبق گزارش وزارت اطلاعات، اولین گزارش اعلام مسمومیت در تاریخ 15 آبان‌ماه 1401 از شهرستان نور استان مازندران به ثبت رسیده است. پس از آن و در تاریخ 9 آذرماه 1401، گزارشی مشابه از یکی از هنرستان‌های دخترانه استان قم داده شد و متعاقب آن، گزارشاتی مثل هم در ماه‌های آذر، بهمن و اسفند به ثبت رسیدند. در نهایت نیز گزارش‌ها تا هشتم اسفندماه 1401 رشدی با آهنگ ملایم و گاهی منفی همراه بود. اما از هشتم اسفند، با رشدی فزاینده مواجه می‌شود و نهایتا در چهاردهم اسفند به اوج خود می‌رسد.
در واقع ادامه‌دار شدن ماجرا بر هیجان و البته ابهامات افزود. هرچند که جو روانی موجب شد بالأخره با تشدید وضعیت موجود، مدارس به حالت آنلاین درآید. سوال اینجا بود چرا دانش‌آموزان دختر؟ چرا مدارس پسرانه از این ماجرا مستثنی است؟ آیا ماجرا با وقایع اخیر و اسم رمز «مهسا امینی» در کشور می‌تواند بی‌ارتباط باشد؟
هرچند که باید گفت روند کُند و مبهم در پرونده مسمومیت‌های سریالی در کنار پراهمیت بودن ماجرا، فضا را برای شایعه و نیز بهره‌‌برداری جریان‌های مختلف فراهم کرد. درست در شرایطی که فضای کشور با نوسان شدید قیمت ارز همراه شد، اپوزیسیون نیز هم‌زمان بر هم‌راستا شدن اعتراضات اجتماعی-فرهنگی با مشکلات اقتصادی تلاش کرد و همین بر شبهه موجود در زمینه مسمومیت‌های سریالی اضافه کرد. با شروع مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان در مدارس، فتنه هشتگ‌سازی «مهسا امینی» وارد فاز جدیدی شد و نشان داد اولویت برای تخریب همچنان در دایره اجتماعی و فرهنگی قرار دارد و البته که در این فاز می‌تواند موفق‌تر عمل کند؛ چراکه هم‌نوا با دشمن، بسیاری از افراد داخلی باز هم بر جمله «کار خودشان است» دمیدند. در واقع در کنار اهمیت غیرقابل انکار مسمومیت‌ها، گویا عامل جدیدی برای ایجاد نفرت نسبت به جمهوری اسلامی و مذهب فراهم شده بود و جریان‌هایی تلاش کردند همانند آنچه که اندیشکده‌های آمریکایی پیشنهاد دادند، «جرقه بزرگی» فراهم کنند تا آشوب خیابانی مجددا کلید بخورد.
اعتبارزدایی و القای ناکارآمدی، برهم زدن تمرکز دستگاه‌های نظارتی از اصل ماجرا، تحریک جمعیت خاموش برای شرکت در آشوب‌ها و از همه مهم‌تر، تلاش برای مذهب‌هراسی تنها بخشی از اهداف قابل پیش‌بینی در این ماجرا بود که می‌توانست به تلاش افراد برای دامن زدن به هشتگ «مسمومیت دانش‌آموزان» دامن بزند.
طبق بیانیه وزارت اطلاعات، پانزدهم اسفند، رهبر حکیم انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) موضعی آشکار، صریح و قاطع در قبال موضوع اتخاذ فرمودند. پس از این بود که تمرکز دستگاه‌های نظارتی و اطلاعاتی افزوده‌تر از قبل شد تا نسبت به شناسایی عوامل یا دلایل مسمومیت‌های سریالی اقدام کنند و در حوزه اطلاع‌رسانی تلاش لازم در مسیر درست برای تنویر افکار عمومی آغاز و از اظهارات بدون سند جلوگیری شود.
حرف همه یکی بود «ضرورت اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق از سمت نهادهای دولتی» که حالا با بیانیه وزارت اطلاعات در خصوص شناسایی و دستگیری عوامل مربوط به حوادث مدارس، موضوع مشخص شده است.
طبق بیانیه منتشر شده از سوی وزارت اطلاعات، چهار مجهول پیش‌روی افسران اطلاعاتی این وزارت‌خانه قرار گرفته است. چیستی موادی که موجب بدحالی دانش‌آموزان شده‌اند؛ عواملِ انسانی یا فنیِ اقدامات؛ شبکه‌ای که توانایی اقدام در گستره‌ای وسیع را دارا باشد؛ در غیر موارد ذکر شده، چه علل و عوامل دیگری موجب رویدادهای مورد بحث شده‌اند؟
طبق گزارش وزارت اطلاعات در ایجاد یا القای بدحالی در آموزشگاه‌های مختلف کشور، پنج دسته از عوامل ازجمله بمبک بدبو، از دیگر موارد تعمدی، در موارد متعددی وجود یک عاملِ بودار، در تعدادی از موارد مکشوفه، وجود اهداف ضدامنیتی و ضدمردمی و در نهایت عاملِ هراسِ جمعی کشف شدند.
بر اساس گزارش وزارت اطلاعات از یافته‌های میدانی، آزمایشگاهی و نتایج بررسی‌های ستادی و مطالعات آماری وقایع، در هیچ‌یک از یافته‌های صحنه‌ای و بررسی‌های آزمایشگاهی در معتبرترین آزمایشگاه‌های کشور، هیچ‌گونه ماده سمی که قابلیت ایجاد مسمومیت را دارا باشد، مشاهده نشد اما عوامل غیرسمی که موجب ایجاد هراس شده‌اند، به‌طور سهوی یا تعمدی در برخی از محیط‌های گزارش شده استعمال شده است.
طبق این گزارش، هیچ مورد فوتی یا عوارض جسمانی مانا و بلندمدت وجود نداشته است. در اکثر قریب به اتفاق روش‌های درمانی اعمال شده برای مراجعینی که اعلام بدحالی نموده و به درمانگاه‌های مختلف مراجعه کرده‌اند، صرفا درمان‌هایی در حد دریافت اکسیژن، سرم و داروهای آرام‌بخش بوده است. از نکات بسیار قابل تأمل این‌که در اکثر قریب به اتفاق موارد، ادعای بدحالی مختص دانش‌آموزان بوده است و مصادیق بسیار نادر و انگشت‌شماری از اعلام مسمومیت در کادر آموزشی یا عوامل خدماتی مدارس گزارش شده است.
«تمارض» یکی از عواملِ اثبات شده به تعداد قابل توجه، بوده است. در بررسی انگیزه‌های تمارض، سه انگیزه بازیگوشی، فرار از درس و امتحان و در موارد اندکی، انگیزه‌های القایی دیگران به‌منظور ایجاد التهاب و اغتشاش دخیل بوده است.
طبق آنچه از نتیجه نهایی این بیانیه منتشر شده است: در خصوص عوامل انسانی، افراد متعددی که متهم به کاربست مواد فوق‌الذکر بودند شناسایی، احضار یا بازداشت شدند و به تناسب تخلفات یا جرایم خود، مورد تذکر، تشکیل سابقه یا معرفی به مرجع محترم قضایی قرار گرفتند.
این بیانیه می‌افزاید: قطعا شبکه انتشار مواد مسموم‌کننده در کشور، وجود نداشته اما شبکه‌های متعدد در فضای مجازی (از داخل یا خارج از کشور) به تولید و انتشار شایعات، دامن زدن به مدرسه‌هراسی، تلاش برای تعطیلی مدارس، به اعتراض کشاندن اولیای دانش‌آموزان، متهم‌سازی تعمدی نظام جمهوری اسلامی و افراد و جریانات معتقد به نظام، به تعداد قابل توجهی ردیابی و شناسایی شدند که جملگی آن‌ها تحت تعقیب قرار گرفته یا خواهند گرفت. نکته مهم در این بیانیه، تاکید بر نقش انکارپذیرعاملِ هراسِ جمعی در بسیاری از وقایع موردنظر است. اعم از افراد، کانون‌ها، گروهک‌ها و حساب‌های کاربری و رسانه‌های جریان مسلط رسانه‌‌ای غربی (به‌ویژه فارسی‌زبان‌ها) که در چند ماه گذشته این موضوع را هدف و سوژه اصلی خویش قرار داده بودند و نیز تعدادی از سیاسیون بیگانه و نهادهای خارجی و سازمان‌های بین‌المللی که نقش آتش‌بیار معرکه را ایفا کردند، هر یک حلقه‌ا‌ی از زنجیره جنگ ترکیبی را تشکیل دادند.
پایان پیام/غ