غرب با کمال، شرق با رجب
کارشناس مسائل ترکیه با اشاره به رویکرد کشورهای منطقه و ورای منطقه به انتخابات پیشروی ترکیه اظهار کرد: هر کشور بر اساس منافع ملی خود و کم و کیف تأثیر مسائل ترکیه در موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و موقعیت ژئوپلیتیک خودش، به این انتخابات مینگرد.
فارسپلاس؛ دیگر رسانهها- افشار سلیمانی، کارشناس مسائل ترکیه در گفتوگو با «صبح نو» تأکید کرد: برخی نسبت به انتخابات ترکیه و این کارزار مهم سیاسی، به نوعی حمایت آشکار دارند، مانند الهام علیاف، رئیسجمهوری آذربایجان که در سفرش به ترکیه رسما و آشکارا از رجب طیب اردوغان حمایت کرد. برخی هم مانند روسیه، آمریکا یا ایران، تلویحا دیدگاه خود را غیررسمی و با برخی رفتارها و حرکات بیان میکنند.
تحلیلگر مسائل ترکیه با بیان اینکه اخیرا قلیچدار اوغلو گفته اگر پیروز شوم، با غرب گرههای سیاسی خود را باز میکنیم نه با روسیه، تصریح کرد: اگرچه غربیها یعنی آمریکا و اروپاییها موضعگیری نکرده و از قلیچدار حمایت رسمی به عمل نیاوردهاند اما به نظر میرسد قلیچدار با غرب موافق است تا قدرتهای نوظهور شرقی.
افشار با اشاره به اینکه غرب بیشتر با سیاستهای خارجی قلیچدار اوغلو موافق است، گفت: غرب، علاقهمند است که قلیچدار اوغلو پیروز انتخابات شود؛ چراکه اردوغان با حزب عدالت و توسعه، با آمریکا و اروپا دارای فراز و نشیبهای زیاد بوده است.
وی اضافه کرد: آنها در موضوعات مختلف نظیر سوریه،رژیم اسرائیل و حتی مسائل منطقهای یا کودتای نافرجام ترکیه که اردوغان، فتحالله گولن را مسبب آن دانست، به اختلاف برخوردند. آمریکا حاضر نشد گولن را به ترکیه بدهد و برخی کشورهای غربی، موافق ناآرامیهای ترکیه بودند.
کشورهای عربی، با اردوغان یا بر اردوغان؟
وی با اشاره به اینکه کشورهایی که مسائل مذهبی را مورد توجه قرار میدهند طرفدار اردوغان هستند، افزود: اگرچه قانون اساسی ترکیه از نوع لائیک است اما اردوغان به دلیل اینکه اخوانی است، کشورهای مسلمان تا حدودی با سیاستهای او همراهی دارند. البته برخی کشورهای عربی منطقه به دلیل نزدیکی قلیچدار اوغلو به سیاستهای غرب، ترجیح میدهند با سیاستهای اردوغان در این دور از انتخابات، همراه نباشند.
افشار افزود: البته این را هم باید گفت که کشورهای عربی منطقه به خصوص عربستان سعودی، چندان تمایلی هم به اردوغان ندارند؛ چراکه نوعثمانیگری او را برنمیتابند و از اینکه ترکیه به عنوان یک کشور مسلمان نقش ایفا کند، خرسند نیستند. کشورهای عربی بیشتر رئیسجمهوری غربگرا را برای ترکیه میپسندند.
رویکرد ایران به انتخابات ترکیه چیست؟
وی با اشاره به رویکرد دو نامزد انتخابات ترکیه نسبت به ایران، گفت: آقای اردوغان در طول سالهای اخیر نشان داده که نمیخواهد روابطش با ایران را خراب کند و سعی کرده با ایران، همکاریهای لازم را داشته باشد، حتی در تحریمهای غرب، به ایران کمک کرد. روابط مردمی و اجتماعی ایران و ترکیه همچنان خوب است و با وجود تحریمها، تبادلات اقتصادی طرفین به بیشتر از 10 میلیارد دلار هم رسیده است.
کارشناس مسائل ترکیه افزود: ترکیه در اقتصاد ایران کار کرده و سرمایهگذاریهای مختلفی دارد. تنها اختلاف تهران و استانبول بر سر بحران سوریه بود؛ اختلافی که میرفت در آستانه انتخابات ترکیه پایان یابد و اردوغان با بشار اسد دیدار کند. اما دمشق این دیدار را نپذیرفت و آن را مشروط به خارج شدن ترکیه از خاک سوریه دانست.
وی ادامه داد: اگر چه ترکیه و ایران اختلافاتی با یکدیگر بر سر موضوعاتی همچون سوریه داشتند، اما در نشستهای منطقهای بارها کنار همدیگر نشستند. حتی درباره استقلال منطقه اقلیم کردستان عراق، دو طرف موضع مشترک گرفتند و مخالفت کردند. به طور کلی آقای اردوغان، منافع ملی و مشترک منطقهای را درک میکند.
افشار با بیان اینکه ایران اعلام نکرده که با کدام نامزد است، گفت: با توجه به روابط خوبی که با ترکیه در طول دوران ریاست اردوغان داشتهایم، میتوان اینگونه برداشت کرد که ایران تلویحا و در مجموع با اردوغان همراه تر است؛ اگر چه قلیچدار سخنانی درباره حملونقل بینالمللی و دادن لقب شریک اقتصادی به ایران ابراز کرده است مبنی بر اینکه آذربایجان را دور خواهد زد اما همراهی قلیچدار با غرب، نشانی از این موضوع ندارد.
روسیه همچنان به هابشدن ترکیه فکر میکند
وی با اشاره به سیاست خارجی ترکیه در قبال روسیه، تصریح کرد:سقوط جنگنده سوخوی روسی که چند سال پیش توسط ترکیه در مرزهای سوریه صورت گرفت، موجب شد تا مدتی روابط طرفین سرد شود اما آقای اردوغان روابط دو طرف را بازسازی کرد. حتی جنگ اوکراین هم روسیه و ترکیه را از همدیگر دور نکرد و روسیه، همچنان به هابشدن ترکیه فکر میکند.
تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به اینکه قلیچدار مخالف سیاستهای خارجی ترکیه است، گفت: قلیچدار، مخالف خرید جنگندهها از روسیه است و ائتلاف او بیشتر غربگرا است. او حتی مخالف حضور پناهندههای سوری در ترکیه است، چون این امر را موجب افزایش تقاضاهای مسکن و ضررهای اقتصادی میداند.
افشار گفت: از این رو است که حضور خریداران خارجی در عرصه مسکن را ممنوع اعلام کرده و حتی گفته است که ظرف دو سال آینده، پناهندههای سوری را به کشورشان بازخواهد گرداند. برعکس، اردوغان به سوری ها پاسپورت داد و آنها را تبعه ترکیه کرد.
وی در پایان یادآور شد: رویکرد ائتلاف ششگانه اپوزیسیون اردوغان، معجونی از موضوعات گوناگون است و اگر قلیچدار اوغلو پیروز شود، اختلافات درونی این ائتلاف بیرون خواهد زد. اما این ائتلاف در یک چیز رویکرد مشترک دارد و آن اینکه اردوغان نباشد. به نظر من ائتلاف حامی قلیچدار در صورت پیروزی، در اداره کشور به مرور به تنش خواهد خورد.
پایان پیام/ت