پروژه آمریکایی جنگنده F-۳۵ شکست خورده است؟
پروژه F-۳۵ گران‌ترین سیستم تسلیحاتی در تاریخ جهان است.خبر رصد لحظه‌ای این جنگنده از سوی ایران، یک امتیاز منفی دیگر برای کمپانی لاکهید مارتین و در ادامه انتقادات گسترده علیه این جنگنده خواهد بود.
فارس پلاس؛ روایت روز – معاون عملیات پدافند هوایی ارتش کشورمان از رصد لحظه‌ای جنگنده‌های F-۳۵ ارتش آمریکا در منطقه خلیج فارس خبر داد. این رصد از لحظه برخاست (Takeoff) تا فرود (Landing) جنگنده بود.
پروژه F-۳۵ گران‌ترین سیستم تسلیحاتی در تاریخ جهان است.[1] خبر رصد لحظه‌ای این جنگنده از سوی ایران، یک امتیاز منفی دیگر برای کمپانی لاکهید مارتین (Lockheed Martin Corp) در ادامه انتقادات گسترده علیه این جنگنده خواهد بود. زیرا کمپانی مذکور در شناسنامه F-۳۵ مدعی بود که این جنگنده به دلیل ادغام فناوری‌های نوین در مسیر تبدیل به پنهان‌کارترین و مرگبارترین جنگنده تاریخ است. [2]
لاکهید مارتین بزرگترین کمپانی اسلحه سازی جهان است که جنگنده F-۳۵ و پهپاد RQ-۱۷۰ از تولیدات مشهور آن است. پهپاد RQ-۱۷۰ سال ۱۳۹۰ توسط هوافضای سپاه به زمین نشانده شد.
به نظر می‌رسد که این دو ادعا چندان ریشه در واقعیت ندارد. جنگنده F-۳۵ هنوز وارد میدان نبرد نشده، دچار سوانح بسیاری شده است.
سپاه تفنگداران دریایی آمریکا روز ششم مهر ۱۳۹۷ اعلام کرد یک فروند F-۳۵ در کارولینای جنوبی سقوط کرده است.[4] وزارت دفاع ژاپن روز ۲۱ فروردین ۱۳۹۸ اعلام کرد F-۳۵ این کشور بعد از ۲۸ دقیقه پرواز سقوط کرده است.[5]
پایگاه خبری العهد گزارش داد که در مجموع، ۱۱ فروند جنگنده F-۳۵ از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ میلادی سقوط کرده و این در حالی است که این جنگنده در هیچ میدان نبردی قرار نگرفته بود.[6] اما ماجرای F-۳۵ به اینجا ختم نمی‌شود.
نشریه فوربس (Forbes) آمریکا روز پنجم اسفند ۱۳۹۹ به نقل از «دان وارد» مدیر سابق برنامه‌های نیروی هوایی آمریکا نوشت: «جنگنده F-۳۵ سبک و مقرون به صرفه نیست.»[7]
ژنرال «براون» فرمانده سابق نیروی هوایی آمریکا و رئیس آتی ستاد مشترک کل نیروهای مسلح آمریکا در فوریه ۲۰۲۱ گفته بود: جنگنده F-۳۵ مثل یک فِراری است. شما هر روز با ماشین فِراری خود سرکار نمی‌روید، تنها روزهای یکشنبه (کنایه از روز تعطیل کشورهای غربی) آن را بیرون می‌آورید. نشریه فوربس (Forbes) اظهارات ژنرال «براون» را اعتراف ضمنی به شکست پروژه F-۳۵ تعبیر کرد.
«آدام اسمیت» رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا نیز پروژه F-۳۵ را چاهی خواند که باید از ریختن پول داخل آن خودداری کرد.[8] سناتور اسمیت گفت که F-۳۵ کارآیی خوبی ندارد و با هزینه هنگفتی تولید می‌شود. نباید به این هواپیماهای جنگی دارای پتانسیل کم این‌قدر هزینه اختصاص داده شود. در همین راستا، بلومبرگ روز ۲۳ دی ۱۳۹۹ به نقل از پنتاگون گزارش داد که ۸۷۱ نقص نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در F-۳۵ وجود دارد.[9]
هدف از پروژه F-۳۵، طراحی و تولید نسل نوینی از جنگنده با دو مولفه وزنِ کم و مقرون به صرفگی بود تا جایگزین جنگنده‌های قدیمی F-۱۶ شود که مربوط به دوران جنگ سرد است. هیچ کدام از اهداف مذکور تحقق نیافته است.
هزینه پروژه F-۳۵ عددی بالغ بر ۱/۶ تریلیون دلار تخمین زده می‌شود. قیمت تقریبی هر فروند برای خریدار ۱۰۰ میلیون دلار است. هر ساعت پرواز این جنگنده ۲۵ تنی به طور متوسط ۳۶۰۰۰ الی ۴۲۰۰۰ دلار هزینه دارد. این هزینه برای جنگنده F-۱۶ تنها ۲۲۰۰۰ دلار است.[10][11]
ترکیه سامانه پدافند هوایی S-۴۰۰ روسی را به حضور در پروژه ترجیح داده است. سخنگوی وزارت دفاع اسپانیا نیز آبان ۱۴۰۰ گفت که این کشور برنامه‌ای برای خرید F-۳۵ از آمریکا ندارد و همچنان به برنامه تولید جنگنده اروپایی FCAS متعهد است. این در حالی است که اسپانیا در سال ۱۳۹۶ نسبت به خرید ۶۰ فروند F-۳۵ ابراز علاقه کرده بود.
«دن گرازیر» عضو ارشد بخش دفاعی در پروژه نظارت بر دولت (POGO) در سال ۲۰۲۱ میلادی گفته بود: اگر برنامه این است که برای جنگنده جدید قدم پیش بگذاریم، اکنون زمان آن فرا رسیده است. نیروی هوایی [آمریکا] می‌تواند تولید F-۳۵ را تنها پس از چندصد نمونه پایان دهد و ده‌ها میلیارد دلار را به برنامه جنگنده جدید هدایت کند.
[1]:cnbc.com/2019/02/28/the-navy-just-declared-americas-most-expensive-weapons-system-ready-for-war.html
[2]:lockheedmartin.com/en-us/products/f-35.html
[2]:lockheedmartin.com/f35/news-and-features/everything-you-need-to-know-about-the-f-35c.html
[3]:sipri.org/sites/default/files/2022-12/fs_2212_top_100_2021.pdf
[4]:bbc.com/persian/world-45688337
[5]:parsi.euronews.com/2019/04/10/japan-f-35-crashed-pilot-still-not-found
[6]:isna.ir/news/1401092818979
[7]:forbes.com/sites/davidaxe/2021/02/23/the-us-air-force-just-admitted-the-f-35-stealth-fighter-has-failed/?sh=22b8e83d1b16
[8]:pogo.org/analysis/2021/03/the-f-35-and-other-legacies-of-failure
[9]:bloomberg.com/news/articles/2021-01-12/f-35-flies-with-871-flaws-only-two-fewer-than-a-year-earlier
[10]:nbcnews.com/think/opinion/air-force-admits-f-35-fighter-jet-costs-too-much-ncna1259781
[11]:aircosmosinternational.com/article/42-000-per-flight-hour-for-the-f-35-operating-costs-are-not-improving-3451
[12]:trt.net.tr/persian/jhn/2021/03/08/dmh-mbhtht-br-sr-jngndhhy-f-35-1597411
پایان پیام/.