چرا آمریکا با کودتای نیجر مخالف است؟+تاریخچه کودتاهای آمریکا
ایالات متحده با کودتای نیجر مخالفت کرده و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، خواستار آزادی فوری محمد بازوم، رئیس جمهور این کشور شده است. این درحالی است که آمریکا، عامل اصلی بسیاری از کودتاهای جهان بوده است. سوال این است که دلیل مخالفت با این کودتا چیست؟
فارس پلاس؛ روایت روز – در روزهای اخیر، اخباری مبنی بر کودتا در کشور نیجر منتشر شده است و در تاریخ ۴ مرداد، نظامیان این کشور، رئیس جمهور را بازداشت کردند. صرف نظر از اینکه ماجرای کودتای نیجر چیست، واکنش کشورهای غربی به ویژه آمریکا قابل توجه است. ایالات متحده با این کودتا مخالفت کرده و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، خواستار آزادی فوری محمد بازوم، رئیس جمهور نیجر شده است.
مخالفت آمریکا با این کودتا درحالی صورت گرفته است که ایالات متحده نه تنها حامی اکثر کودتاها در جهان بوده است؛ بلکه به عنوان عامل ایجاد کودتاها شناخته می‌شود. بایدن در بیانیه خود گفته است: «آمریکا از دولت منتخب مردم حمایت می‌کند.» اما بررسی عملکرد آمریکا در طول سال‌ها نشان می‌دهد که ایالات متحده از دولت‌های منتخب مردم در کشورهای مختلف حمایت نکرده و آن‌ها را با کودتا سرنگون کرده است. شمار کودتاهای آمریکایی در جهان بسیار زیاد است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
یونان، ۱۹۴۹
در سال ۱۹۴۹ کودتایی با حمایت آمریکا در یونان شکل گرفت که طی آن، بیش از ۱۰۰ هزار کشته و ده‌ها هزار زندانی برجا ماند. سفیر وقت آمریکا در آتن اعتراف کرده بود: «تکنیک‌های این کودتا از دو سال قبل توسط آمریکا طراحی شده بود.»
گواتمالا، ۱۹۵۴
کودتای ۱۹۵۴ در کشور گواتمالا توسط سازمان جاسوسی سیا انجام شد که به وسیله آن، دولت «خاکوبو آربنز» که در انتخابات با رای مردم گواتمالا انتخاب شده بود، سرنگون گردید.
برزیل، ۱۹۶۴
آمریکا در مارس ۱۹۶۴ «ژوآو گولارت»، رئیس‌جمهور برزیل را که با رأی مردم روی کار آمده بود، سرنگون کرد. در این سال ژنرال «کاستلو برانکو» توانست با کمک و حمایت ایالات متحده آمریکا کودتایی را بر پا کند و دولت مستقر را کنار بزند.
اندونزی، ۱۹۶۵
در سال ۱۹۶۵ میلادی، کودتایی آمریکایی-انگلیسی برپا شد. به روایت کتاب «گزارشی از کودتای ۱۹۶۵ اندونزی»، نوشته کارمل بودیارجو، «این کودتا در حقیقت حمام خونی بود که در آن بیش از یک میلیون نفر کشته و میلیون‌ها نفر هم زندانی و ناپدید شدند.»
بولیوی، ۱۹۷۱
در خصوص کودتای بولیوی آمده است: «سازمان سیا با پرداخت ۱۴۰ هزار دلار به گروهی از سیاسیون مخالف و سران نظامی بولیوی، کودتایی را برای سرنگون کردن رئیس‌جمهور «خوان خوسه تورس» برنامه ریزی کرد.»
شیلی، ۱۹۷۳
یکی از کودتاهای مشهور آمریکایی، کودتای شیلی با استفاده از ژنرال پینوشه علیه دولت آلنده بود. این کودتا که در ۱۱سپتامبر ۱۹۷۳ صورت گرفت، تا پیش از ماجرای ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، مهمترین واقعه این تاریخ بود.
ایران، ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
یکی از اصلی‌ترین و مهمترین کودتاهای آمریکایی، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ است. در این کودتا، دولت مصدق که با رای مجلس ملی بر سرکار آمده بود، سرنگون شد. دو علت از عوامل انجام این کودتا را می‌توان مسئله ملی شدن صنعت نفت و تشکیل دولت به نسبت مستقل، دانست.
ونزوئلا، ۲۰۰۲
ایالات متحده کودتاهای متعددی در آمریکای لاتین انحام داده است. یکی از کودتاهای غیر موفق، سال ۲۰۰۲ در ونزوئلا با هدف سرنگونی هوگو چاوز بوده است.
اوکراین، ۲۰۱۴
یکی دیگر از کودتاهای مهمی که ثابت کرد آمریکا علیه دولت‌های منتخب مردم اقدام می‌کند، کودتای سال ۲۰۱۴ اوکراین بود که منجر به سرنگونی دولت مستقر و جایگزینی آن با یک دولت غرب‌گرا شد که در نهایت وضعیت امروز برای مردم اوکراین رقم خورد.
اما چرا این بار کشورهای غربی از جمله آمریکا، با کودتای نیجر مخالفت کرده اند؟
گفته می‌شود که محمد بازوم، رئیس جمهور زندانی نیجر، چهره‌ای غرب‌گرا بود و منافع آن‌ها را در نظر می‌گرفت.
شبکه BBC، رسانه وابسته به سازمان جاسوسی MI6، در گزارشی با عنوان «پنج دلیل اهمیت کودتای نیجر؛ معادن اورانیوم دست افراد ناباب می‌افتند؟» به این موضوع واکنش نشان داد.
BBC در این گزارش نوشته است: «غرب نیجر را کشوری نسبتا باثبات در منطقه‌ای آشفته می‌دانست. نیجر میزبان پایگاه‌های نظامی فرانسه و ایالات متحده است.»
در ادامه BBC می‌گوید: «کودتا در نیجر می‌تواند ارتش سایر کشورها را برای به دست گرفتن قدرت جسور کند.» این درحالی است که زمانی که آمریکا و انگلیس کودتاهای مختلفی را در سراسر جهان رقم می‌زدند، خبری از جسور شدن نظامیان در میان نبود.
اما یکی از دلایل اصلی مخالفت غرب با کودتای نیجر را می‌توان در این بخش از گزارش BBC دانست. این رسانه انگلیسی می‌گوید: «نیجر نزدیک به پنج درصد از عرضه جهانی اورانیوم را به خود اختصاص داده است. به گفته اوراتوم، آژانس هسته‌ای اتحادیه اروپا، نیجر دومین تامین‌کننده بزرگ اورانیوم طبیعی اتحادیه اروپا در سال گذشته بود. این کشور همچنین حدود ۱۵ درصد اورانیوم فرانسه را تامین می‌کند.»
پایان پیام/.