چرا رسانههای معاند قصد جدایی دهه هشتادیها از جامعه را دارند؟
رسانه در حقیقت رابطی جهت انتقال اطلاعات و اتفاقات مختلف در داخل و خارج از کشور به مردم است و نقش بسیار مهمی نیز در سیاستگذاریها دارد. جنگ امروز یک جنگ تمام عیار رسانهای است و این فضای مجازی است که میتواند در این جنگ بین مردم و نظام یک کشور فاصله بیندازد.
فارسپلاس؛ دیگر رسانهها- در برنامه زنده «امواج شبهه» شبکه رادیویی گفتوگو با حضور دکتر علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی)، دکتر محمد قنبری (کارشناس ارشد رسانه) و دکتر هادی طاهریفر (پژوهشگر حوزه رسانه) به موضوع «بررسی مدلهای برقراری پیوند میان لزوم ناامیدسازی داخلی در کنار بیان تحرکات و اقدامات دیپلماتیک در رسانههای بیگانه» پرداخته شد.
مهمترین روشهای پرداختن به دیپلماسی فعال شده ایران با سایر کشورها از منظر رسانههای بیگانه
دکتر علیرضا داودی (کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی) ضمن اشاره به مهمترین روشهای پرداختن به دیپلماسی فعال شده ایران با سایر کشورها از منظر رسانههای بیگانه گفت: ما راجع به رابطه رسانههای بیگانه و موضوعات مربوط به ایران معمولا سه ساحت را مورد بررسی قرار میدهیم، ساحت اول مرتبط با میزان کنش و واکنشی است که خود این رسانه ها دارند که قاعدتاً بر اساس یکسری از قوانین و اصول پیش می رود.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی افزود: ساحت دوم سخنگو یا زبان تصویری و صوتی سیاستمداران تلقی می شود یعنی خودش وارد دخل و تصرف فکت و محورها نمیشود و آنچه که سیاستمداران در کشور های غربی بیان می کنند را می گوید و نهایت کاری که انجام می دهد مهندسی قبل و بعد پیام است، به همین دلیل یک حالت سخنگویی ایجاد می کند که قاعدتا زمانی که تم دیپلماسی به سمت اروپا کشش دارد عمدتا رسانه های اروپایی تبار بیش تر فعال می شوند، زمانی که به سمت آمریکا یا موضوعیت آمریکا در اروپا مطرح می شود قاعدتا رسانههای اروپایی فرمت دیگه ای را پیدا می کنند.
وی در ادامه عنوان کرد: موضوع سوم در حقیقت زبان مردم یا مخاطب غائب است که همیشه تحت عنوان به نقل یا شنیده شده و یا استناد شده بیان می شود، دو مسئله در این قاعده همیشه مغفول واقع می شود قاعده نخست فراوانی است که آماری از تعداد مخاطبان را ارائه نمی دهند و به گونه ای رفتار می کنند که موضوع مد نظر خواسته همه مردم ایران به غیر از تعداد بسیار محدودی است.
داودی افزود: نکته دوم به جنس سر تیترها برمی گردد که اساسا نمی گویند تیتر و یا محتوای انتخاب شده مد نظر مخاطب است و یا موضوعات دیگری است و در حقیقت ما با یک تسلب محتوایی در رسانه های بیگانه رو به رو هستیم که سه هدف را در دستور کار قرار می دهد.
رسانههای بیگانه به دنبال افزایش سطح اصطکاک مخاطب ایرانی با اقتصاد
وی در ادامه عنوان کرد: موضوع اولی که مطرح است و اصطلاحا از آن با عنوان «ریل خمیده شده» یاد می شود در حقیقت اشاره به این موضوع دارد که شما هیچ زمانی نمی توانید یک قطار را روی ریل خمیده راه ببرید و به ریل خمیده شده نیز نمیتوان اطلاق غیر ریل داده شود در حقیقت هم ریل است و هم کارآیی ندارد، بنابراین نخستین کاری که انجام می دهد این است که حوزه هر نوع فعالیت برون مرزی در ایران را روی قاعده ریل خمیده قرار دهد تا مخاطب در انتها به این نتیجه برسد که دیپلماسی و فرآیند وجود دارد اما چه منفعتی برای ما دارد؟! به همین دلیل است که ابتدا مهمترین مشکل روز را که پیش از این روی آن پردازش انجام داده را متصل به نوع دیپلماسی فعال شده می کند که مخاطب نه در آن قابل پذیرش و نه قابل رد است.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: نوع دوم اساسا سطح اصطکاک مخاطب با آن مسئله ای که مد نظر رسانه های بیگانه بوده است را افزایش می دهد، در حال حاضر رسانه های بیگانه بسیار تمایل دارند که سطح اصطکاک مخاطب با اقتصاد را افزایش دهند بنابراین از حوزه دیپلماسی خارجی صحبت می کند و در انتها با عبارت اما مجددا به اقتصاد باز می گردد، بنابراین این رسانه ها فاز مثبتی را در نظر گرفتند ولیکن زمانی که از اما استفاده می کنند همه آن فاز مثبت در برابر مشکلی که در ذهنش وجود دارد باطل می شود بنابراین مقدمه باطل معمولا پیرو گارد و مفهوم ضد و متناقض را ایجاد می کند و مخاطب در ذهنش این سوال شکل می گیرد که این اتفاق چه منفعتی برای من دارد؟! شکل گیری این سوال در ذهن مخاطب در حوزه دیپلماسی به واسطه این که میان مدت و بلند مدت داریم تا بخواهد به پاسخ برسد زمان منقضی شده و مسئله بعدی خودش را نشان میدهد.
داودی افزود: معمولا رسانه های بیگانه برای ایجاد لایی بین موضوعات معمولا از مفاهیم دیپلماتیک بسیار استفاده می کنند، در همین یک ماه اخیر دیپلماسی ایران با عربستان و کشور های دیگر را اگر در نظر بگیرید ، لایی این ها مادر کیان پیر فلک است و از این طریق به آرامی به سمت شنیدن و اعتنا نکردن می رود به همین دلیل ذهن مخاطب به یک ارتفاعی می رود اما در پی آن نیز سقوطی بسیار جدی است.
مغفول ماندن منافع ملی در پازل تبلیغی رسانههای بیگانه
در ادامه دکتر محمد قنبری (کارشناس ارشد رسانه) ضمن اشاره به صحبت های کارشناس مجری برنامه در خصوص مغفول ماندن منافع ملی در پازل تبلیغی رسانه های بیگانه در خصوص مهمترین شگردهای رسانه های بیگانه در زنده نگه داشتن رویدادهای فردمحور، فردپایه و جمع محور علیه منافع ملی ایران صحبت کرد و گفت: کلمه ارتفاع پست کلمهای نظامی است که در میدان شناخته می شود و میدان عرصه جنگ است و زمانی که جنگ را به حوزه شناخت نسبت می دهیم دقیقا شرایط فعلی ترسیم می شود و ناتو از سال ۲۰۲۰ پنج حوزه و میدان زمین، هوا، دریا، فضا و فضای مجازی را می شمارد و معتقد است حوزه ششمی نیز وجود دارد که مادر این پنج حوزه است.
وی در ادامه عنوان کرد: میدان در منافع مشترک است اگر بخوایم برای منافع زمینی را در نظر بگیریم آن زمین، زمین میدان گفته می شود. اگر ما به تعبیر مقام معظم رهبری که می فرمایند مردم در کانون توجه ارزش در کشور هستند و از آن ها در جامعه اسلامی به ملت و امت تعبیر می شود میدان اصلی دفاع ما ذهن مردم می شود ذهنی که در آن ادراک شکل می گیرد که منشا تصمیم و شناخت است.
چرا دشمنان در لایه تهاجم قرار دارند؟!
قنبری با تاکید بر اینکه دشمن در لایه ی تهاجم است عنوان کرد: دشمن در تهاجم است چرا که آرایش زمین چیده شده را از آن خود می داند، واژه ای در دانشگاه های نظامی تحت عنوان «نبرد های نامتقارن» تدریس می شود که از آن با عناوین دیگری نظیر جنگ نا هم تراز و جنک های پارتیزانی نیز یاد می شود، زمانی از نبرد نا متقارن استفاده می شود که دو میدان با دو آرایش نابرابری وجود دارد، وضعیت فعلی ما نیز اینگونه است یعنی بستر در اختیار دشمن است و نیروی خودی ما نیز که ادراکش منشعب از دریافت از شبکه های اجتماعی و رسانه های بر بستر ویدیو است استفاده می کند لذا دشمن چاره ای جز تهاجم ندارد.
این کارشناس ارشد رسانه با تاکید بر اینکه دشمن در جنگ نامتقارن بسیار روی موضوع خلاقیت کار میکند، اظهار کرد: دشمن با همه نبوغ و زیر ساخت و هر آنچه که دارایی او محسوب میشود تهاجم را در دستور کار قرار میدهد.
لایهگذاری رسانههای بیگانه در رویدادهای داخلی ایران
دکتر هادی طاهریفر(پژوهشگر حوزه رسانه) در رابطه با ارتباط بین دیپلماسی فعال شده ایران در ماه های اخیر و رویدادهای داخلی که رسانه های بیگانه در تلاش برای لایه گذاری هستند، گفت: فصل مشترک بین همه موضوعات مطرح شده منافع ملی مطرح است.
وی در ادامه عنوان کرد: در مقطعی از زمان شاهد این بودیم که گره زدن همه منافع ما به برجام به معنای چیدن همه فرصت ها در یک سبد است که عواقب بسیار زیادی را برای کشور در پی داشت، همچنین عدم توجه به کشور های همسایه و توجه به چند کشور خاص و محدود موجب شد تا از جمعیت ۶۰۰ میلیونی همسایه خودمان غافل شویم و منافع بسیاری را از دست دهیم.
طاهریفر ضمن اشاره به نقش مهم رسانه ها گفت: رسانه در حقیقت رابطی جهت انتقال اطلاعات و اتفاقات مختلف در داخل و خارج از کشور به مردم است و نقش بسیار مهمی نیز در سیاستگذاری ها دارد. ما باید نقش رسانه ها در سطح داخلی و بحث عملیات جنگ روانی ببینیم امروزه این موضوع بسیار قابل کار کردن است و از بحثهای متداول نشست های مختلفی در ارگان های متفاوت است که با آن ها مواجه هستیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: دشمن با استفاده از ابزار رسانه به دنبال ناامید کردن مردم است تا با ایجاد نا امیدی، نفاق، توطئه و دلسردی مردم را نسبت به اقدامات مسؤولان در کشور در مقابل نقد منصفانه ، انتقادات منطقی و قصد اصلاح تحریک کند.
طاهری فر گفت: اعتقاد داریم که جنگ امروز یک جنگ تمام عیار رسانه ای است و این فضای مجازی است که امروزه در این جنگ تمام عیار رسانه ای می تواند بین مردم و نظام یک کشور فاصله بیاندازد. مقام معظم رهبری در یکی از بیانات خود فرمودند تضعیف امید و خوش بینی به آینده کشور از جمله مؤلفه های جنگ نرم علیه ملت ها است و تنها راه حل برون رفت از این موضوع هم دلی بین نخبگان، رسانه ها، مسؤولین و مردم است.
این پژوهشگر حوزه رسانه ادامه داد: القای بی آیندگی، بن بست و اینکه مسؤولین اداره کشور را بلد نیستند از جمله کار هایی است که بدخواهان ایران به دنبال آن هستند تا با ایجاد نا امیدی در مردم امید به آینده را از آن ها بگیرند.
تهاجم در برابر تهاجم چیست؟
داودی در ادامه گفتوگو به موضوع دیپلماسی ایران پرداخت و گفت: نامتقارن سازی یکی از جدی ترین روش هایی است که در دنیا در حوزه های نظامی اتفاق می افتد، در خصوص این موضوع که کار ویژه رسانه ها در این عملیات های نامتقارن چیست باید گفت از این کار ویژه ها با نام «ایجاد فرآیند نامتقارن» یاد می شود یعنی زمانی می تواند نبرد به نتیجه برسد که توازن را برهم بزنید.
وی در ادامه عنوان کرد: بهم ریختن این توازن برهه تاریخی را ایجاد می کند و در حقیقت به معنای بهم خوردن توازن در انضباطی است که در ان نامتقارن سازی توسط حریف ایجاد شده است، بنابراین مسئله دیگر دعوا بر سر ساحت نیست بلکه دعوا بر سر فرم های جدیدی است که خارج از کنترل حوزه تهاجمی هستند به همین دلیل اصطلاحا «تهاجم در برابر تهاجم» می شود.
این کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی اظهار کرد: رادیو آزادی در اواسط دهه ۸۰ از طریق کمپین تبدیل به رادیو فردا می شود چرا که در مقابل رسانه ای مانند رادیو ایران یا رادیو کل دیگر نمی تواند کشش داشته باشد و باید آن توازن را بهم بریزد.
وی عنوان کرد: در مقابل فارسی وان یا جم، صدا و سیمای ایران شبکه نمایش، نسیم و تماشا را ایجاد می کند تا از این طریق توازن ایجاد کند. یکی از دلایلی که بی بی سی تولویزیون بی بی سی را در سال ۸۷ راه اندازی می کند این است که در حوزه نامتقارنی که بر آن مسلط است باید محیط توازن را نیز بر هم بریزد.
داودی عنوان کرد: ما در حوزه دیپلماسی در حوزه تقارن در یک جنگ نامتقارن سنگین هستیم، کاری که در حوزه دیپلماسی در ایران توازن در دنیا را دارد به هم می ریزد، حاج قاسم زمانی که توازن در حوزه دیپلماسی را به هم می ریخت از آن انصار الله و مقاومت بیرون می آمد، راجع به دیپلماسی در ایران می توان گفت هر چه دیپلماسی در ایران فعال تر ضریب به هم زدن توازن نیز بیشتر میشود.
ایجاد خط موازی توسط اینترنشنال
داودی افزود: بی بی سی فارسی بسیار اصرار داشت که اعلام کند فرمت دیپلماسی اتخاذ شده توسط ایران در چارچوب کاری است که اروپایی ها بیان کردند، چرا که دیپلماسی که توازن را بر هم می زند پاد یا آنتی پاد آن برقرار کردن محیط نامتقارن در متوازن می شود و با ایجاد ابهام بیشتر میتواند جنس توازن را در ذهن مخاطب به هم بریزد، اینترنشنال معادل آن خط موازی را ایجاد کرد و از سطح مذاکرات فراتر می رود و به دنبال چیزی مانند قیمت مرغ میرود.
طاهریفر در ادامه در ارتباط با تلاش رسانههای بیگانه جهت تحت تاثیر قرار دادن ادراک مخاطبان گفت: رسانه های بیگانه در تلاش هستند تا ادراک های مورد نظرشان را بر افکار عمومی کشور تلقین و تثبیت کنند، از جمله کارهای این رسانه ها در این راستا بحرانسازی مسائل و حوادث عادی با هدف ایجاد فشار روانی ، ایجاد نا امیدی است.
قنبری در ادامه گفت: این رسانه ها در تلاش هستند تا مصادره به مطلوب کنند و بخشی از آن چیزی که توسط مخاطبان این حوزه لایهگذاری می شود، تأثیر نهایی اش توسط فردی که دارد آن را طراحی و اجرا میکند روی حوزه ذهن مخاطب است.
وی در ادامه عنوان کرد: ترامپ در زمان انتخابات از شیوه تبلیغاتی ناجوانمردانه استفاده کرد و تصاویری را در ذهن مردم آمریکا ایجاد کرد که فاقد هویت واقعی بود و تماما از ابزار های رسانه ای استفاده کرد، در دین خودمان در کتاب نهج البلاغه نیز شناختیترین خطبه نهجالبلاغه خطبهای است که امیرالمؤمنین فرمودند پرچم سپاه را به دست پسرش محمد حنفیه و چند جمله می فرمایند، اگر کوه ها متزلزل شد تو باید وایدار بمونی، دندان ها را بهم فشار بده، سرت را عاریت بده به خدا و چندین جمله دیگر چرا که رو به روی سپاه اسلام مجموعه قرار گرفته که جنسش از خود این ها است، این جا نیز دارد تصویر سازی شکل می گیرد آن جایی که می گویند جمجمه ات را به خدا عاریه بده در حقیقت به این دلیل است که ادراک در حال شکل گیری است.
جدایی دهه هشتادیها از اجتماع جریان عادی جامعه
قنبری گفت: ما اجتماع را اگر بر وزن ارتفاع در نظر بگیریم نقطه مقابلش فضایی از اجتماع می شود که باید یک نفر را به فردیت برسانید، در حال حاضر قدرت شبکه های اجتماعی بزرگ دنیا در این است که جمعیت بیش تری را شامل می شوند، در حقیقت این جمعیت ها هستند که سهم آنها را در بازارهای جهانی جا به جا میکنند. در خطبه ۱۲۷ نهج البلاغه امیرالمؤمنین تعبیری دارند که میگویند با اکثریت دیندار جامعه همراه شوید چرا که یدالله مع الجماعه و بعد از آن مثالی می زنند که می فرمایند از پراکندگی، تفرقه و جدایی از مردم بپرهیزید که این طعمه شیطان است مانند گوسفندی گه اگر از گله جدا شود طعمه گرگ شده.
وی عنوان کرد: ما در شبکه های اجتماعی در حوزه ادراک به جایی می رسیم که دهه هشتادی ها از اجتماع جریان عادی جامعه ایران جدا کرده بودند و به بی بی سی و اینترنشنال گوش می دادند و فردیت و جدا شدن از اجتماع و انسجام اجتماعی را شامل می شود.
داودی گفت: ارتفاع پست سازان افرادی هستند که هر جایی که ریل صاف جلو می رود خمی در آن ایجاد کنند، هر جایی که رسانه های بیگانه راجع به افراد و نیرو ها کمپین می کنند به خصوص موضوعات محتوایی خطری را باید احساس کرد.
برنامه «امواج شبهه» گفتوگویی تخصصی پیرامون ماهیتشناسی و رفتارشناسی رسانههای فارسیزبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیکهای رسانهای است، روزهای یکشنبه و سهشنبه ساعت ۱۶ به مدت ۶۰ دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج افام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش میشود.
پایان پیام/ت