گفت‌وگوی تفصیلی| خداحافظی دانشگاه آزاد با دانشکده‌های سنتی و حرکت به سمت دانشکده‌های ماموریت‌محور
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اقدامات جدید این دانشگاه را تشریح کرد و از خداحافظی دانشگاه آزاد با دانشکده‌های سنتی و حرکت به سمت دانشکده‌های ماموریت‌محور خبر داد.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، در آستانه آغاز سال تحصیلی دانشجویان خود را برای رفتن به دانشگاه آماده می‌کنند، آغاز فعالیت دانشگاه‌ها از ۳ مهرماه است کلاس‌های دانشگاه آزاد نیز از ۳ مهرماه برگزار میشود و دانشجویان این دانشگاه علاقمند هستند که اطلاعاتی درباره شهریه و روند جذب اساتید، تحولات جدید در سال جاری، تخفیف دانشجویی، حذف رشته‌های علوم پایه و دسته بندی فعالیت‌های دانشگاه در ۷ زیر مجموعه داشته باشند.
در این باره با محمد مهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به گفت‌و‌گو پرداختیم.
متن گفت‌وگوی خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس با رئیس دانشگاه آزاد را در زیر می‌خوانید:
فارس: برگزاری کلاس‌های دانشگاه آزاد از چه زمانی آغاز میشود؟
طهرانچی: بسیار خوشحالیم که سال جدید تحصیلی در حال آغاز شدن است، البته امسال از لحاظ اینکه هنوز نتایج کنکور از سوی سازمان سنجش آموزش کشور اعلام نشده است، کلاس‌ها از همدیگر گسسته شده به طوریکه کلاس‌های دانشجویان ورودی جدید دیرتر آغاز میشود.
درباره کلاس‌های دانشجویان دیگر، ثبت‌نام اول دانشگاه آزاد به اتمام رسیده و ان شاءالله از همین هفته کلاس‌ها برگزار میشود. هفته آینده بازه زمانی حذف و اضافه برای دانشجویان است و برنامه بعدی ما معرفی دانشگاه و دانشکده‌ها به دانشجویان ورودی جدید است.
فارس: تعداد دانشجویان ورودی جدید در دانشگاه آزاد چقدر است؟
طهرانچی: دانشگاه آزاد بیش از ۴۰۰ هزار نفر دانشجوی جدید دارد و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری نیز در حال ثبت‌نام هستند، این هفته ثبت‌نام تکمیلی داریم، به دلیل تقارن با اربعین اندکی ثبت‌نام برای برخی از دانشجویان عقب افتاده است. اما در مهرماه فصل آغاز سال برای دانش‌آموزان و دانشجویان است چرا که ما در دانشگاه آزاد ۱۵۰ هزار نفر دانش‌آموز هم در مدارس سما داریم و بسیار خشنودیم که بهار ربیع‌الاول با بهار علم با هم شروع میشود.
* نگاه جدید دانشگاه آزاد؛ کاهش اتکا شهریه
فارس: کمسیون آموزش و تحقیقات مجلس مالیات برای اعضای هیأت علمی و سقف حقوق را برداشته است، این مسأله برای اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی به چه نحوی است؟
طهرانچی: در دانشگاه آزاد اسلامی سقف حقوق از قبل هم نبوده است، چرا که دانشگاه آزاد اسلامی جزء دانشگاه‌های دولتی به حساب نمی‌آید و آن نکته‌ای‌که مهم است اینکه مالیات یک قاعده عمومی است.
اما کاهش اتکا به شهریه در دانشگاه آزاد نگاه جدیدی است چرا که باید دانشگاه‌ها به هیأت علمی توجه کنند و حقوق اعضای هیأت علمی و کارکنان را افزایش دهند.
* با استفاده از محصولات دانش بنیان دانشگاه، دانشگاه را اداره کنیم
طهرانچی: امسال با توجه به مصوبه‌ای که داشتیم اتکا به شهریه از ۸۴ درصد به ۷۵ درصد کاهش پیدا کرد و این اتفاق بسیار خوبی برای دانشگاه آزاد بود که با فشار کمتری بر روی شهریه و با استفاده از دسترنج محققان و بهره گیری از محصولات دانش بنیان بتوانیم دانشگاه را اداره کنیم.
* میزان افزایش شهریه ثابت ماند
فارس: درباره میزان افزایش شهریه دانشگاه در سال جدید تحصیلی نیز توضیح بفرمایید.
طهرانچی: میزان افزایش شهریه امسال با میزان افزایش شهریه در سال‌های گذشته برابر است و به هیچ وجه بالاتر نرفته است. جدول شهریه در دانشگاه آزاد اسلامی به نوع واحدها متفاوت است؛ مثلا حقوق در رتبه یک با حقوق در رتبه ۱۸ کاملا متفاوت است.
* شهریه تابع رشته محل است
دانشجویانی که انتخاب‌رشته انجام می‌دهند، به این نکته باید توجه کنند که شهریه تابع رشته محل است به عنوان مثال رشته تاریخ با رشته حقوق شهریه مساوی ندارند و تمامی رشته‌های علوم انسانی یک شهریه را پرداخت نمی‌کنند. در دانشگاه آزاد اسلامی به دلیل اینکه عدالت آموزشی محقق شود، شهریه ببین ۲۰ تا ۲۵ درصد مانند سال گذشته افزایش پیدا می‌کند که این درصد‌ها را به صورت دقیق نمی‌توانیم بیان کنیم چرا که هر واحد و رشته محل جدا است، ما ۵ درصد در محل‌هایی که محروم بودند افزایش داشته‌ایم اما واحدهایی مانند تهران مرکز، علوم و تحقیقات درصد شهریه بیشتری افزایش پیدا کرد که به طور کلی متوسط بین ۲۰ تا ۲۵ درصد بوده است.
فارس: امسال هم مانند سال گذشته در اواسط ترم شهریه افزایش پیدا می‌کنند؟
طهرانچی: به هیچ وقت این اتفاق نخواهد افتاد، سال گذشته به دلیل اینکه دولت در مهرماه حقوق کارکنان را به یک باره افزایش داد این امر صورت گرفت، اعضای هیأت علمی سال گذشته ۲ بار حقوقشان افزایش پیدا کرد و ما در فروردین ماه افزایش میان دوره داشتیم، امسال ان‌شاءالله این اتفاق رخ نمی‌دهد.
* ۱۳ هزار نفر متقاضی عضو هیأت علمی در دانشگاه آزاد هستند
فارس: رروند جذب اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد چگونه است؟
طهرانچی: طرح ویژهای را تحت عنوان هیأت علمی وابسته و دستیار آموزشی برای جذب اعضای هیأت علمی مطرح کردیم که ۴۰ هزار نفر متقاضی شدند و از این بین ۲۰ هزار نفر انتخاب شدند، این ۲۰ هزار نفر در دوره پایه کارشناسی تدریس می‌کنند و روند انتخاب آنها همچنان ادامه دارد. این افراد بخشی از شهریه تحصیل خود را در مقطع دکتری را می‌توانند به این شکل پرداخت کنند، دستیاران آموزشی توسط اساتید پشتیبانی می‌شوند و پس از گذراندن ۱۶ ساعت از دوره آموزشی مدرک دستیار آموزشی از دانشگاه آزاد دریافت می‌کنند
ما با اساتید حق التدریس خداحافظی کرده‌ایم، جذب ۶ هزار عضو هیأت علمی وابسته را نیز در دستور کار داریم که در حال جذب و روند جذب آنها در هفته دوم مهر ماه پایان می‌رسد
تا به الان نزدیک به ۱۳ هزار نفر متقاضی عضو هیأت علمی در دانشگاه آزاد شدند که هیأت‌های اجرایی جذب در حال مصاحبه از آنها هستند. در این بین داشتن مدرک دکتری و تجربه‌های علمی بخشی از ملاک‌های دانشگاه آزاد محسوب میشود و افراد پس از تائید صلاحیت علمی و عمومی جذب دانشگاه آزاد می‌شوند.
* برای جذب اعضای هیأت علمی اولویت با افرادی که توان علمی و تجربه خوبی دارند
فارس: اولویت با کدام فارغ‌التحصیلان است؟
طهرانچی: اولویت با افرادی که توان علمی و تجربه خوبی دارند، است.
تفاوت دانشگاه دولتی با دانشگاه آزاد اسلامی که در دانشگاه آزاد دانشجویان به دنبال تجربه هستند، بنابراین در مصاحبه‌ها تجربه افراد و میزان دانش توانایی علمی اساتید دانشگاه‌ها را محاسبه می‌کنند.
فارس: در سال جدید چه تحولی قرار است در دانشگاه آزاد رخ دهد؟
طهرانچی: بحث مهم امسال دانشگاه آزاد اسلامی نگاه جدید به مفهوم دانشکده است. در کشور برای مفهوم میان رشته‌ای و بین رشته‌ای تقریبا نگاه بسیار ضعیف بوده است. طبق برنامه سند تحول باید دانشکده‌های موضوعی و فناوری را تاسیس می‌کردیم، رشته‌های علوم انسانی را به ۵ حوزه دانشکده‌های فرهنگ تمدن، هنر و رسانه، جامعه و حکمرانی، تعلیم تربیت اسلامی و دانشکده فرهنگ زندگی تقسیم کرده‌ایم که این ۵ دانشکده از دانشکده‌های اساسی ما است؛ مدارس ما ذیل دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی خواهد بود. حوزه کشاورزی تحت عنوان دانشکده کشاوری، غذا و فراسودمند خواهیم داشت؛ صنایع غذایی بهداشت مواد غذایی در کنار کشاورزی و زراعت فضای جدیدی را می‌سازند.
* با ۲۲ دانشکده با عناوین ماموریتی شاهد آرایش جدیدی در حوزه فعالیت‌های آموزشی در دانشگاه آزاد خواهیم بود
طهرانچی: رشته‌های شیمی در دانشکده کشاورزی هستند و با محوریت غذا و فراسودمند اتفاق بزرگی خواهد افتاد. صنعت ساختمان که در دانشکده‌ها است، مهندسی ساخت و فناوری صنعتی دانشگاه خواهد شد بحث فضای مجازی و هوش مصنوعی فناوری‌های پیچیده دانشگاه آزاد اسلامی دیگر دانشکده علوم پایه نخواهیم داشت. معدن نفت و انرژی دانشکده خواهد بود که رشته‌های مجموعه مهندسی ذیلش قرار خواهد گرفت.
با ۲۲ دانشکده با عناوین ماموریتی شاهد آرایش جدیدی در حوزه فعالیت‌های آموزشی در دانشگاه آزاد خواهیم بود و امیدواریم با این تحول بتوانیم نگاه جدیدی به آموزش عالی را در کشور جاری کرده و به پرورش دانشجویان متناسب با شغل و ماموریت‌های اجتماعی کشور بپردازیم
* اجرای طرح پویش اشتغال در دانشگاه آزاد
فارس: در فرایند ارتباط بیشتر دانشگاه آزاد اسلامی با بخش صنعتی چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
طهرانچی: دانشگاه آزاد از ۳ ساله گذشته پویش اشتغال را شروع کرده است و الان بیش از ۶ هزار دانشجو در طرح پویش اشتغال شروع به تحصیل کردند. دانشجویان همزمان با تحصیل، کار در کارخانه و در محیط صنعتی و سازمان‌ها را شروع کردند حتی در مدارس؛ امسال این رقم به ۲۴ هزار نفر خواهد رسید.
۲۴ هزار نفر از ورودی‌های ما از همان ترم اول در طرح پویش اشتغال شروع به کار می‌کنند.
* تخفیف شهریه دانشجویی در ازای کار دانشجویی
فارس: دانشگاه می‌تواند دانشجویان را بورسیه کند؟
طهرانچی: دانشگاه ما اشتغال را فراهم می‌کند، حتی برای دانشجویان دکتری امسال، تخفیف در ازای کار دانشجویی خواهد بود. دانشگاه آزاد اسلامی کاری را در فضای دانشگاه فراهم خواهد کرد و در ازای انجام کار دانشجویی، دانشجویان تخفیف خواهند گرفت؛ امسال برای کار دانشجویی مبلغ ۹۰ میلیارد تومان در نظر گرفته‌ایم.
* خداحافظی با دانشکده‌های سنتی
فارس: حذف رشته‌های علوم پایه و تقسیم شدن به ۷ زیر مجموعه را هم در دستور کار دارید که یک مقداری زمان بر است، چه زمانی می‌توانید این کار را آغاز کنید؟
طهرانچی: در طول این ترم این کار را اجرایی خواهیم کرد، الان ۱۵ دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی را در واحدها مستقر شده اند واحدها به نوبت از ستاد درخواست خواهند داد، دانشگاه آزاد اسلامی پایان این ترم از دانشکده‌های سنتی خداحافظی خواهد کرد و دانشکده‌های ماموریت محور جدید را خواهیم داشت.
فارس: تکلیف دانشجویان که انتخاب رشته کردند چه میشود؟
طهرانچی: دانشجویان در گروه درس می‌خوانند در دانشکده که تحصیل نمی‌کنند، به عنوان مثال گروه فیزیک، شیمی وجود دارند اما اینها در درون دانشکده هستند، برای دانشجویان اتفاق ناخوشایندی نمی‌افتد.
* حذف کدرشته بر اثر عدم تقاضا بحث حرفه‌ای تری دارد
فارس: تا به الان حدود ۱۰۰ کدرشته از دانشگاه‌های دولتی حذف شده از این تعداد دانشگاه آزاد چقدر سهم دارد؟
طهرانچی: حذف کدرشته بر اثر عدم تقاضا بحث حرفه‌ای تری دارد. بعضی از رشته‌ها مانند کشاورزی به شدت نیاز جامعه است اما در ارائه دروس طوری است که منجر به شغل نمی‌شود برای این موضوع باید تمایز قائل بشیم، ما به دوستانمان در وزارت علوم اعلام کردیم که به این شکل موافق نیستیم و پیشنهاد خود را نیز داده‌ایم؛ محتوای دروس باید تغییر کند و باید واحدهای مهارتی اضافه شود، طرح کارشناسی ارشد کشاورزی و امنیت غذایی ایجاد شود، طرح رشته کشاورزی در دانشگاه‌ها می‌تواند نجات دهنده باشد. اینکه رشته کشاورزی ۳۸ گرایش دارد اما هیچ کدام از افرادی که در این گرایش‌ها تحصیل می‌کنند یک گلخانه را نمی‌توانند ارائه کنند؛ ریشه این مسأله در نوع تربیت ما است، ما نباید رشته‌ای را تعریف کنیم باید آن رشته را اصلاح کنیم.
* صنعت به رشته‌های ما نیاز دارد
طهرانچی: دانشگاه آزاد اسلامی نیز با رشته‌های بدون متقاضی مواجه است و بیش از ۷ و ۸ هزار کدرشته محل بدون متقاضی داریم، به عنوان مثال در سال گذشته یک رشته شیمی در اصفهان بعد از شرکت معیار دانش در حوزه استاندارد سازی مورد توجه قرار گرفت رشته شیمی دانشگاه آزاد اصفهان احیا شد. طرح پویش در زنجان روی مواد شوینده شروع به کار کرد رشته شیمی که سال‌ها دانشجو نداشت در زنجان احیا شد صنعت به رشته‌های ما نیاز دارد.
فارس: شما هرسال در دفترچه انتخاب رشته، رشته‌ها را معرفی می‌کنید؟
طهرانچی: با اجازه که گرفتیم رشته‌ها را جابه‌جا می‌کنیم یک رشته اگر در یک شهر متقاضی نداشته باشد در شهر دیگری که متقاضی دارد اجرا می‌کنیم. مدیریت یک رشته بسیار پیچیده است، چرا که اقبال اجتماعی و شغل عناصر درگیر هستند. به عنولن مثال یک رشته در جنوب کشور اصلا اقبال اجتماعی و کارایی ندارد. اما همان رشته در شهر دیگر با توجه به اینکه شهر معدنی است، رشته داوطلب دارد.
ارائه رشته محل یک بحث جدی است که این طرح آمایش را در دانشگاه آزاد انجام دادیم مبتنی بر آمایش تمامی اینها پیش‌بینی شده و هوشمندانه باید این تغیرات انجام داد. اما صرف حذف کردن رشته محل نکته جدیدی را به آموزش عالی اضافه و کم نخواهد شد.
فارس: اعضای هیأت علمی افزایش شهریه دارند؟
طهرانچی: تا پایان سال افزایش شهریه برای اعضای هیأت علمی نداریم منتهی بحثی که ما الان داریم حمایت از پژوهش‌های ناب و افزایش درآمد برحسب فعالیت‌های غیرآموزشی، فعالیت‌های فناورانه است که امسال در برنامه تحول دانشگاه دیده شده است.
فارس: در دانشگاه آزاد اعضای هیأت علمی عضو ۱ درصدی داریم؟
طهرانچی: ۴۹ تا از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی جزء بالاترین آمار کشور هستند که از امسال توسط پژوهشگاه دانشگاه مورد حمایت قرار می‌گیرند.
فارس: بودجه فرهنگی در دانشگاه آزاد به چه شکل است؟
طهرانچی: خوشبختانه امسال بالغ بر۶ هزار کرسی را برگزار کردیم، امسال با وزارت بهداشت و درمان، دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشگاه‌های وزارت علوم مقرر شد که کرسی‌های آزاد اندیشی داشته باشیم.۳ سال پشت سرهم دانشگاه آزاد به تنهایی کرسی‌های آزاد اندیشی برگزار کرد و از ۱۳۰۰ تا به ۶ هزار کرسی با جمعیت ۲۴ هزار نفر رسیده بود.
دانشگاه آزاد اسلامی امسال به صورت مشترک کرسی آزاد اندیشی برگزار خواهد کرد. امسال شاهد یک همگرایی و هم‌افزایی ویژهای در کرسی‌های آزاد اندیشی خواهیم بود.
* پیش بینی ۵۰ هزار نفر دانشجوی شرکت کننده در کرسی‌های آزاد اندیشی
طهرانچی: برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی را از سال تحصیلی جدید شروع خواهیم کرد و در استان‌ها دانشجویان دانشگاه‌ها با هم مسابقه می‌دهند.
با تدبیری که دیده شده دانشگاه آزاد امسال بالای ۵۰ هزار نفر دانشجوی شرکت کننده در کرسی‌های آزاد اندیشی خواهد داشت.
پایان پیام/