از خیری که بدهی دانشجویان را صاف می‌کند تا بی عدالتی که صدای مسوولان وزارت علوم را هم درآورده است
رئیس سازمان صندوق رفاه دانشجویان با حضور در خبرگزاری فارس به تشریح جزئیات تجهیز و نوسازی آشپزخانه و خوابگاه‌های دانشجویی پرداخت.
گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، لیلا قربانی اقدم ـ حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در کشور جمعیت دانشجویی داریم که از این تعداد ۳ میلیون نفر تحت حمایت صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم قرار گرفته‌اند و در این میان دو وظیفه بسیار خطیر و بزرگ برعهده این صندوق گذاشته شده که هر دو در یک راستا هستند؛ یکی ارائه تسهیلات در قالب وام و کمک به دانشجو و دیگری در قالب تأمین و تجهیر خوابگاه‌های دانشجویی است که برای رفاه حال دانشجویان به عنوان وظیفه اصلی صندوق رفاه دانشجویان تعریف شده است.
صندوق رفاه دانشجویان برای ساخت، تعمیرات و تجهیزات دانشگاه‌ها، دو طرح دارد که یکی طرح پنجاه پنجاه است که ۵۰ درصد هزینه‌ها برعهده دانشگاه‌ها و ۵۰ درصد دیگر برعهده صندوق رفاه دانشجویان قرار گرفته و طرح دیگر هم ۴۰-۳۰-۳۰ است که حداقل ۳۰ درصد از هزینه‌ها برعهده خیرین، حداقل۳۰ درصد با دانشگاه‌ها و ۴۰ درصد دیگر برعهده صندوق رفاه دانشجویان است.
با توجه به نیازهای دانشجویان مجرد و متأهل نسبت به تأمین خوابگاه، گفت‌و‌گویی با مسعود گنجی رئیس سازمان صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم در خبرگزاری فارس داشتیم.
متن کامل این گفت‌و‌گو را در زیر می‌خوانید:
* ۳ میلیون نفر دانشجوی تحت حمایت صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم هستند
فارس: در حال حاضر در کشور چه تعداد دانشجو داریم که از تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان استفاده می‌کنند؟
گنجی: در کشور حدود ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دانشجویی وجود دارد که ۳ میلیون نفر تحت حمایت صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم و مابقی تحت حمایت صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت است. ناگفته نماند که دانشجویان وزارت بهداشت حدود ۷ تا ۸ درصد دانشجویان کل کشور را شامل می‌شوند و بقیه دانشجویان یعنی حدود ۹۲ تا ۹۳ درصد دانشجویان کشور تحت حمایت صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم هستند که یکی از بزرگترین چالش ما امروز همین است در صورتی که بودجه عمومی این دو صندوق از بودجه دولت تقریبا یکسان است و یکی از مشکلات نارضایتی دانشجویان از این بی‌عدالتی ناشی می‌شود.
حالا شما ببینید بودجه‌ای که بین هشت نفر از دانشجویان وزارت بهداشت تقسیم می‌شود اگر بخواهد همان بودجه بین ۹۲ نفر از دانشجویان وزارت علوم تقسیم شود چه اتفاق باید رخ دهد؟ قطعاً شرایط معیشتی دانشجویان وزارت بهداشت بهتر از وضعیت معیشتی دانشجویان وزارت علوم باید باشد و مسؤولان وزارت بهداشت می‌توانند راحت‌تر و با دستی بازتر به دانشجویان خود تسهیلات ارائه دهندو بنظرم این منصفانه نیست! هرچند تلاش‌مان بر این است تا تفاوتی بین دانشجویان وزارت علوم و وزارت بهداشت از نظر امور رفاهی و معیشتی وجود نداشته باشد.
* عدم همکاری مسؤولان سازمان برنامه و بودجه با وزارت علوم
اعتقادمان بر این است که اگر این دو مجموعه با یکدیگر متفاوت باشند عده‌ای خودبزرگ‌بین در کشور تربیت خواهند شد و فکر خواهند کرد از دیگران یک سر و گردن بالاترند و عده‌ای هم افراد تحقیر شده در دانشگاه تربیت شده و به جامعه تحویل داده خواهند شد که این نوع تربیت جوانان برای آینده کشور واقعاً سمی مهلک است که برای رفع چنین معضلاتی هر تلاشی که فکر می‌کنید، انجام می‌دهیم ولی متأسفانه به دلیل عدم همکاری مسؤولان سازمان برنامه و بودجه به دلیل عدم درک صحیح این موضوع تا حالا توفیق چندانی نداشته‌ایم.
* افزایش پرداختی در وام ودیعه مسکن
فارس: از شرایط و میزان تسهیلاتی که صندوق رفاه در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد، برایمان بگویید.
گنجی: در صندوق رفاه دانشجویان چهار نوع وام تحصیلی، شهریه، ودیعه مسکن و ضروری به دانشجویان می‌دهیم و سعی می‌کنیم میزان وام‌ها را طوری سازمان‌دهی کنیم که دانشجویان با مشکل حادی مواجه نشوند. سال گذشته به طورکلی حدود ۳۰ درصد افزایش در وام‌ها داشتیم. امیدواریم امسال هم افزایش خوبی در پرداخت وام‌ها بالاخص وام ودیعه مسکن داشته باشیم.
* تبدیل خوابگاه‌های رتبه ۴و ۵ به رتبه یک و دو
فارس: متاسفانه در سال گذشته پس از عبور از کرونا، شاهد چالش‌هایی در خوابگاهها و تغذیه دانشجویان بودیم، در حال حاضر چند درصد آشپزخانه‌ها فعال و چند درصد تمام مکانیزه شده‌اند؟
گنجی: همان روزهای اول که مسؤولیت صندوق برعهده اینجانب قرار گرفت با تیم موجود در صندوق رفاه دانشجویان، تمام جوانب مشکلات احتمال پیش روی صندوق رفاه دانشجویان را بررسی کردیم و اطلاعات خوابگاهها، غذاخوری‌ها، وام‌ها و حتی شرایط خود دانشجویان را بررسی کردیم و برنامه‌هایی را برای این منظور در سه سطح فوری، میان مدت و دراز مدت در نظر گرفتیم.
یکی از برنامه‌هایمان فوری بود تا بتوانیم کاری کنیم که در عرض همان ترم اول به صورت ضربتی مشکلات دانشجویان را مرتفع کنیم تا بتوانند از خوابگاهها و غذا خوری‌های موجود حداکثر استفاده را بکنند و این کار سختی خاص خودش را داشت، چون در طول حدود سه سال کرونا، خوابگاهها و غذاخوری‌ها تقریبا خیلی غیرفعال شده بود و این موضوع برای مسؤولین، دیگر درجه اهمیت اول نبود. ولی الحق و انصاف این الطاف الهی بود که کمک‌مان کرد تا به نحو احسن اغلب موارد به حالت اول برگردد.
برنامه بعدی ما که برای میان مدت تعریف کردهایم این است که بتوانیم مشکلات غذاخوری و خوابگاه‌های دانشجویان را طوری مرتفع کنیم تا دانشجویان غذاخوری‌ها و خوابگاه را در سطح قابل قبولی داشته باشند که الان مشغول این موضوع هستیم و همچنین بحث خوابگاه‌های استیجاری و خودگردان را هم در کنار این وظایف داریم که باید به صورت ضربتی بازسازی و تعمیر شوند تا در اختیار دانشجویان قرار بگیرد.
در زمان برنامه‌ریزی در سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی می‌کردیم در نیم سال اول ۱۴۰۲-۱۴۰۱ با مشکلات صنفی در دانشگاه‌ها روبرو شویم؛ بنابراین تلاش کردیم تمام خوابگاه‌های ملکی را طوری بازسازی کنیم که تقریبا مشکلی نداشته باشیم که همانطور هم برنامه ما با موفقیت انجام شد به طوری که در مهرماه سال گذشته خوابگاه بازسازی نشده نداشتیم و با تلاش و هماهنگی‌های صورت گرفته با مسؤولان دانشگاه‌ها تا اواخر مهرماه سال گذشته خوابگاهها تکمیل و در اختیار دانشجویان قرار گرفت.
این کارهای میان دوره‌ای بود که آن را با موفقیت به سرانجام رساندیم به طوری که تمام غذاخوری‌ها را بدون استثناء راه‌اندازی کردیم؛ البته برنامه درازمدت ما برای ارتقای خوابگاه‌های رتبه ۴و ۵ است تا بتوانیم آنها را به رتبه یک دو تبدیل کنیم و این کار را هم شروع کردهایم و با موفقیت پیش می‌بریم.
درصددیم تمام آشپزخانه‌های سنتی دانشگاه‌ها را به صنعتی تبدیل کنیم. سال گذشته صندوق رفاه دانشجویان به تمام دانشگاه‌ها اعلام کرد آماده همکاری برای تبدیل آشپزخانه‌های سنتی به صنعتی است، قطعاً این طرح برای دانشگاه‌ها بسیار حائز اهمیت است و حداقل۵۰ درصد بودجه این طرح را باید دانشگاه متقاضی بر عهده بگیرد.
* تبدیل آشپزخانه‌های سنتی به صنعتی
فارس: پیرامون ساماندهی آشپزخانه‌های دانشگاه‌های کشور برایمان بگویید.
گنجی: درصددیم تمام آشپزخانه‌های سنتی دانشگاه‌ها را به صنعتی تبدیل کنیم. سال گذشته صندوق رفاه دانشجویان به تمام دانشگاه‌ها اعلام کرد آماده همکاری برای تبدیل آشپزخانه‌های سنتی به صنعتی است، قطعاً این طرح برای دانشگاه‌ها بسیار حائز اهمیت است و حداقل۵۰ درصد بودجه این طرح را باید دانشگاه متقاضی بر عهده بگیرد تا ما بتوانیم به آنها کمک کنیم تا این طرح را اجرا کنند.
فارس: از وضعیت خوابگاهها بیشتر برایمان بگویید.
گنجی: خیلی تلاش کردیم تا مهرماه خوابگاه‌های ملکی رتبه ۵ نداشته باشیم ولی بدلیل کمبود بودجه در دانشگاه‌ها متاسفانه نتوانستیم به این مهم برسیم امیدوارم امسال این کار صورت گیرد.
* ۲۳ خوابگاه رتبه ۵ در کشور داریم
فارس: در حال حاضر چند خوابگاه رتبه ۵ داریم؟
گنجی: در حال حاضر ۲۳ خوابگاه رتبه ۵ داریم و سعی می‌کنیم در صورت آمادگی دانشگاه‌ها تا پایان سال تحصیلی ۱۴۰۲ همگی به خوابگاه‌های رتبه یک و دو تبدیل شوند و این موضوع تلاش و همت دانشگاه‌ها را می‌طلبد. برای ارتقای خوابگاه‌های دانشجویی، دانشگاه‌ها مجری و صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم سیاست‌گذار است.
صندوق رفاه دانشجویان، برای ساخت، تعمیرات و تجهیزات دانشگاه‌ها، دو طرح دارد که یکی طرح پنجاه پنجاه است که ۵۰ درصد هزینه‌ها برعهده دانشگاه‌ها و ۵۰ دیگر برعهده صندوق رفاه دانشجویان است و طرح دیگر هم ۴۰-۳۰-۳۰است که حداقل ۳۰ درصد از هزینه‌ها برعهده خیرین، حداقل۳۰ درصد دانشگاه‌ها و حداکثر ۴۰ درصد دیگر برعهده صندوق رفاه دانشجویان است. به دانشگاه‌ها توصیه می‌کنیم از طرح ۴۰-۳۰-۳۰ استفاده کنند که خیلی به نفع دانشگاه‌ها است.
دانش‌آموختگانی داریم که قبل از سال ۱۳۸۰ فارغ‌التحصیل شده‌اند و به صندوق رفاه بدهکار هستند. متأسفانه با پیگیری‌هایی که صورت گرفته موفق نشده‌ایم با این بزرگواران تماس بگیریم تا تسویه حساب کنند اما اخیراً با خیری صحبت کردهایم تا بدهی این افراد را تا آنجا که ممکن است و به صندوق بدهکار هستند را تسویه کند.
* پرداخت بدهی‌های دانشجویان توسط خیرین
فارس: خیرین بیشتر در چه حوزه‌هایی با وزارت علوم همکاری می‌کنند؟
گنجی: دانش‌آموختگانی داریم که قبل از سال ۱۳۸۰ فارغ‌التحصیل شده‌اند و به صندوق رفاه بدهکار هستند. متأسفانه با پیگیری‌هایی که صورت گرفته موفق نشده‌ایم با این بزرگواران تماس بگیریم تا تسویه حساب کنند اما اخیراً با خیری صحبت کردهایم تا بدهی این افراد را تا آنجا که ممکن است و به صندوق بدهکار هستند را تسویه کند.
از ابتدای تأسیس صندوق رفاه دانشجویان، دولت کمتر از سه هزار میلیارد تومان به صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم کمک کرده است و بقیه منابع صندوق توسط سرمایه‌گذاری صندوق یا از طریق خیرین برآورده شده است. با وجود تعداد دانشجویان و میزان بودجه‌ای که برای صندوق رفاه دانشجویان در نظرگرفته شده است خوشبختانه بیشتر از همه، کمک خیرین نیک اندیش، برای حل مشکل معیشتی دانشجویان برکت داشته است.
در ترم گذشته صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم حدود ۸۰۰ میلیارد تومان وام به دانشجویان پرداخت کرده‌است که حدود یک سوم کل کمک دولت به این صندوق بوده است و امیدوارم براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته امسال مبلغ وام‌های دانشجویان در کل، به ۹۵۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کند.
* ساخت خوابگاه به عهده دانشگاه است و وزارت علوم فقط سیاست‌گذار و برنامه‌ریز است
فارس: ساخت خوابگاه برعهده وزارت علوم است یا دانشگاه‌ها؟
گنجی: ساخت خوابگاهها برعهده دانشگاه‌ها است و وزارت علوم فقط سیاست‌گذار و برنامه‌ریز آن است. خیرینی هستند که شروع به احداث خوابگاه‌های دانشجویی کردند که وزارت علوم نیز اعلام آمادگی کرده که تا ۵۰ درصد هزینه‌های ساخت پروژه‌های خوابگاهی خیرساز را تقبل می‌کند.
* ۳ هزار دانشجوی متأهل در کشور داریم
فارس: چقدر کمبود خوابگاه متاهلی داریم؟
گنجی: در حدود ۳۰۰ هزار دانشجو داریم که متأهل هستند و قانون هم نگفته کسی که خانه دارد نیاز به خوابگاه ندارد. به عنوان مثال ممکن است دانشجویی ساکن اردبیل باشد و دانشگاهی که در آن مشغول تحصیل است در تهران باشد؛ بنابراین این دانشجو نیاز به خوابگاه دارد و از طرفی باید به دانشجویان مجرد هم تسهیلات خوبی ارائه دهیم تا تشویق شوند که ازدواج کنند تا به طرح قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت عمل کرده باشیم.
بنابراین وظیفه ما فقط به دانشجویان متأهل خوابگاه دادن نیست بلکه باید به فکر این جوانان هم باشیم. قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت دو ماده اساسی در مورد دانشجویان متاهل دارد که ماده ۷ در مورد ساخت خوابگاه‌های متاهلی است، که ساخت آنها را برعهده دانشگاه‌ها گذاشته و ماده ۸ این قانون درباره ارائه تسهیلات ودیعه مسکن است و طبق ماده ۸ این قانون، ودیعه منزل مسکونی در تهران و شهرهای بزرگ که بالای ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارند یک خانه ۷۰ مترمربعی و در شهرهای کوچک ۱۰۰ متر مربعی است که در حال حاضر میزان مبلغ مورد نیاز برای ودیعه مسکن به صورت سرجمع ، تقریباً ۲۰۰ میلیون تومان برآورد شده است که این ودیعه مسکن یکبار به هر دانشجوی متاهل در طول تحصیل داده می‌شود تا پس از وقت قانونی تعریف شده در هر مقطع تحصیلی، به صورت یکجا به صندوق رفاه دانشجویان باز پرداخت کند تا در اختیار دانشجویان دیگر قرار گیرد.
در حال حاضر ۳۹ درصد دانشجویان روزانه در خوابگاه مستقر هستند که باید یازده درصد دیگر هم اضافه کنیم که هدف‌گذاری بلندمدت‌مان است.
در حال حاضر در کل کشور ۱۰۳۳ بلوک خوابگاه مجردی با ظرفیت تقریبا ۲۲۴ هزار دانشجو داریم. در کل دانشگاه‌های کشور حدود ۵۰ درصد دانشجویان غیربومی هستند و فکر می‌کنم اگر بتوانیم آنها را در خوابگاه‌های مجردی جای دهیم دیگر مشکلی نخواهیم داشت.
* ۳۹ درصد دانشجویان روزانه در خوابگاهها مستقر هستند
فارس: الان چند درصد است؟
گنجی: الان ۳۹ درصد دانشجویان روزانه در خوابگاه مستقر هستند که باید یازده درصد دیگر هم اضافه کنیم که هدف‌گذاری بلندمدت‌مان است و در حال حاضر ۱۳ بلوک خوابگاه استیجاری با ظرفیت ۳ هزار دانشجو داریم، یعنی پول ودیعه برای اجاره خوابگاه به دانشگاه‌ها از سوی صندوق رفاه دانشجویان داده شده است و دانشگاه‌ها محلی را به صورت خوابگاه استیجاری تهیه کرده‌اند و در اختیار دانشجویان قرار داده‌اند که هزینه پایینی برای دانشجویان داشته باشند.
همچنین ۲۰۹ بلوک خوابگاه خودگردان دانشگاه‌ها تهیه کرده‌اند که ۲۰ هزار نفر ظرفیت دانشجویی دارد و کاملاً تحت نظارت دانشگاه است که برای دانشجویان در آنها، هزینه از خود دانشجو گرفته می‌شود. بجز خوابگاه‌های ملکی ۲۳ هزار دانشجوی دیگر هم در دیگر خوابگاهها زندگی می‌کنند پس در کل حدود ۴۳ درصد دانشجویان در خوابگاهها هستند و فقط ۷ درصد با هدف‌گذاری وزارت علوم فاصله دارند.
پایان پیام/