سالمرگ رضاشاه؛ سرانجام دشمن عزاداری امام حسین چه شد؟
رضا پهلوی پوشیدن لباس مشکی، حرکت دسته‌های عزادار در ایام عاشورا و خواندن مرثیه اهل بیت در ختم‌ها را نیز ممنوع اعلام کرده بود. عزاداری پنهانی در خانه‌ها مساوی با اسارت صاحبخانه در زندان رضاخانی بود. این دشمنی به عاقبت خفت باری برای رضاخان منجر شد.
فارس پلاس؛ روایت روز – روز چهارم مرداد سالمرگ رضاخان است. او و پسرش تنها حاکمان تاریخ ایران هستند که توسط بیگانه روی کار آمدند. رضاخان به نماد دشمنی با محرم و امام حسین علیه السلام در تاریخ معاصر کشورمان تبدیل شد. اکنون نیز کمپین «در محرم سیاه نپوشیم» از سوی بقایای فراری پهلوی کلید خورده است. کمپینی که نظیر کمپین وکالت به پهلوی تبدیل به نماد بی‌توجهی مردم به خانواده پهلوی شد. ضدیت با امام حسین منجر به عاقبت خفت باری برای رضاخان شد.
بیشتر بخوانید: چند نفر در ایران طرفدار پهلوی هستند؟
بیشتر بخوانید: خیانت بزرگ ۸۶ سال پیش رضاشاه چه بود؟
سرانجام دشمن عزاداری امام حسین چه شد؟
رضاخان عزاداری برای امام حسین (علیه السلام) را ممنوع کرده بود. پوشیدن لباس مشکی، حرکت دسته‌های عزادار در ایام عاشورا و خواندن مرثیه اهل بیت در ختم‌ها نیز ممنوع شد. عزاداری پنهانی در خانه‌ها مساوی با اسارت صاحبخانه در زندان رضاخانی بود. نوحه‌گران و تعزیه‌خوانان دستگیر می‌شدند و تعطیلی روزهای تاسوعای حسینی، ضربت و شهادت امیرالمومنین علیه السلام ملغی شد.
سندی با سربرگ وزارت داخله رضاخانی پیرامون جلوگیری از مراسم عزاداری در ماه محرم به شرح ذیل از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی منتشر شده است: «جناب حکمران اصفهان – پیرو نامه شماره ۲۰۶۲ در ماه صفر فقط … عامری – یحیی یوسفی- … جلال الدین متولی در نظر داشته مجالس روضه خوانی تشکیل و شروع نمایند – به محض گزارش فوراً جلوگیری و جداً ممانعت نموده، بعلاوه روضه خوانها التزام بسپرند این عمل را متروک نمایند. علیهذا در شب ۱۳۱۶/۲/۲۱ قبل از اذان صبح دو نفر در معبر عمومی نوحه گری و تعزیه خوانی نموده، یک نفر انها دستگیر و به … امنیه اعزام [شد] رونویس آن … از نظر مبارک میگذارند – نتیجه اقدامات امنیه را پس از حصول گزارش بعرض میرساند – در دو ماه محرم و صفر سوءاتفاقی در این … رخ نداده است.»
جلوگیری از مراسم عزاداری محرم و توقیف نوحه گران و تعزیه خوانان – سال ۱۳۱۶
منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی
اداره معارف و اوقاف شاهرود و بسطام زیرمجموعه وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه در سال ۱۳۱۷ بخشنامه ریاست وزرای رضاخانی را بدین شرح ابلاغ کرد: «بخشنامه شماره ۲۰۷۹/۲۱۷۵ به تاریخ ۱۳۱۷/۲/۳ متضمن رونوشت بخشنامه ریاست وزرا راجع به عدم تعطیلی روزهای ۹ محرم [مصادف با تاسوعای حسینی]، ۱۹ و ۲۱ رمضان [روز ضربت امیرالمومنین و ایام شب‌های قدر] واصل و مفاد آن طی بخشنامه شماره ۱۰۰۸ به تاریخ ۱۳۱۷/۲/۱۱ بکلیه بنگاه‌های معرف این حوزه ابلاغ گردید.»
بخشنامه عدم تعطیلی روزهای تاسوعا، ۲۱ و ۲۳ رمضان – سال ۱۳۱۷
منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی
در سندی دیگر با سربرگ وزارت کشور پهلوی نکته جالبی وجود دارد. این سند مربوط به ماه‌های ابتدایی سلطنت محمدرضا و تبعید رضاپهلوی است. در این سند کماکان برپایی عزاداری محرم ممنوع است ولی ممنوعیت از خانه‌های شخصی برداشته شده است. این نشان می‌دهد که ماموران رضاخان به زندگی خصوصی مردم نیز سرک می‌کشیدند. در این سند آمده است: جناب آقای نخست وزیر – در پاسخ نامه شماه ۱۵۵۸۱ به استحضار عالی میرساند بطوریکه در هیئت وزیران مذاکره و تصویب شد به اداره کل شهربانی و فرمانداری نظامی و سایر مامورین مربوطه دستور داده شد که اجرای مراسم عزاداری درخانه‌های اشخاص مانعی ندارد ولی از عزاداری در مساجد و تکیه‌ها و همچنین از تظاهرات بیمورد بنحو مقتضی و با حسن سلوک باید جلوگیری به عمل آید.
ممانعت از برپایی مراسم عزاداری ماه محرم در مساجد و اماکن عمومی- سال ۱۳۲۰
منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی
ایران در شهریور ۱۳۲۰ به اشغال متفقین درآمد. رضاخان از ترس اعدام بدون هیچ مقاومتی استعفا داده بود و از سوی اربابان انگلیسی خود تبعید شد. رضا و خانواده‌اش روز ۳۱ شهریور وارد کرمان شدند. او در این شهر به بیماری عفونی گوش درد مبتلا شد. درخواست اقامت در این شهر برای مداوا با مخالفت کنسول انگلیس مواجه شد. شاه پهلوی خطاب به این کارمند انگلیسی گفت «کجا بروم، من حتی ۵ ریال پول در جیبم ندارم.» کنسول گفت نگران نباشید همه مخارج سفر شما تأمین شده و بعداً از پسرتان وصول خواهد شد!
رضاخان در انتخاب مقصد نیز اختیاری نداشت. او ۵ مهر سوار بر کشتی و عازم بمبئی شد. کشتی روز ۹ مهر به مقصد رسید اما به او حق خروج از کشتی را ندادند. رضاشاه عصبانی شد و به مأمور انگلیسی مستقر در هند گفت: «مگر ما بازداشت شما هستیم.»
هیأت ایرانی ۵ روز در هوای گرم و شرجی ساحل بمبئی در کشتی ماندند. سپس با قایق به یک کشتی برمه‌ای منتقل شدند. کشتی برمه‌ای پس از ۹ روز در ۲۳ مهر به بندر پورت لوئی پایتخت جزیره موریس رسید. موریس به شدت بد آب و هوا بود. رضاخان از ماموران انگلیسی خواست که اجازه دهند او به کانادا برود ولی ماموران انگلیس مخالفت کردند.
حال عمومی رضاخان طی ۵ ماهی که در این جزیره اقامت داشت وخیم‌تر شد. او روز ۷ فروردین ۱۳۲۱ به بندر دوربان منتقل شد. او دو ماه در این شهر ماند و سپس از آنجا به ژوهانسبورگ منتقل شد و در یک مسافرخانه اقامت کرد. از مجموع هیأت همراه رضاشاه تنها غلامرضا، عبدالرضا و علیرضا پهلوی نزد وی ماندند.
علی ایزدی در خاطراتش می‌نویسد که رضا دچار حمله قلبی شدیدی می‌شود و به زحمت خود را تا نزدیک تختخواب میرساند و در آنجا به‌سختی زمین می‌خورند. شدت ضربه به نحوی بود که یک دست و صورتش مجروح شد و از هوش می‌رود.رضاشاه روز ۴ مرداد سال ۱۳۲۳ در پی حمله قلبی مُرد. [1]
[1]:psri.ir/?id=jubn1z6d
پایان پیام/.