تفاوتها و تمایزهای دو نشست گروه 20 و بریکس
مواضع اعضا در نشست بریکس بیانگر اجماعی سراسری میان آنها در خصوص رفع بحرانهای اقتصادی و تبعیضها در نظام بینالملل بود، در مقابل؛ نشست گروه 20 نه تنها با اجماع و همگرایی همراه نبود بلکه از همان ابتدا رسما اختلافات علنی شد.
فارس پلاس؛ دیگر رسانهها – نورنیوز نوشت: نشست سران گروه ۲۰ شامل اتحادیه اروپا، آرژانتین، استرالیا، برزیل، کانادا، چین، فرانسه، آلمان، هند، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، ترکیه، انگلستان و ایالات متحده آمریکا، هفته گذشته در دهلینو برگزار شد.
پیش از آن نیز در آفریقای جنوبی نشست گروه بریکس شامل هند، آفریقای جنوبی، روسیه، چین و برزیل در کنار نمایندگانی از دهها کشور برگزار شده بود.
بررسی متن و حاشیه این دو نشست، ابعاد جدیدی از نظم نوین جهانی را آشکار میسازد:
نخست؛ مواضع و عملکرد اعضا در نشست بریکس بیانگر اجماعی سراسری میان آنها در خصوص رفع بحرانهای اقتصادی و تبعیضها در نظام بینالملل، همگرایی و توسعه روابط دو و چندجانبه و گسترش دامنه این همگرایی به سایر کشورها بود.
در مقابل؛ نشست گروه ۲۰ نه تنها با اجماع و همگرایی همراه نبود بلکه از همان ابتدا رسما اختلافات و به نتیجه نرسیدن اهداف نشست اعلام شد، چنانچه «چارلز میشل» رئیس شورای اروپا در آستانه آغاز نشست گفته بود که پیشبینی اینکه شرکتکنندگان در پایان اجلاس هند بر سر بیانیهای به اجماع برسند، دشوار است.
در چارچوب همین اختلافات «ریشی سوناک» نخستوزیر انگلیس ضمن متهم کردن چین اعلام کرد که کشورهای گروه ۲۰ در حال حاضر قادر به دستیابی به توافقی در خصوص مسئله آب و هوا و بحران اوکراین نیستند.
نشست گروه ۲۰ حتی به گرفتن عکس یادگاری مشترک نیز ختم نشد و عمق اختلافات چنان بود که اعضا نتوانستند بر آن سرپوش گذاشته و برای حفظ ظاهر هم که شده از وحدت رویه سخن بگویند و رو در روی یکدیگر قرار نگیرند.
دوم؛ آنچه در نشست بریکس و بیانیه پایانی آن قید شد، برگرفته از رویکردهای صلحطلبانه، پایان دادن به جنگها و بحرانها، کنار نهادن رفتارهای تبعیضآمیز و پذیرش اصل گفتوگو و حقوق حقه کشورها از جمله در حوزه هستهای بود.
در نشست گروه ۲۰ اما، هر چند به دلیل مواضع کشورهای جنوب همچون روسیه، هند، برزیل، چین، آفریقای جنوبی بیانیه پایانی رویکردی متعادل داشت و از مباحثی مانند محکوم کردن یکجانبه روسیه به بهانه جنگ اوکراین خودداری شده و در بندهایی نیز بر رویکرد گفتمانی تاکید شده است اما مواضع مطرح در سخنرانیها و نیز رفتارهای عملی اعضای غربی گروه ۲۰، ماهیت غیر صلحآمیز و بحرانساز این کشورها را آشکار ساخته است.
قابل توجه آنکه این رویکرد تقابلی اعضای غربی گروه ۲۰ با صلح و امنیت جهان حتی پس از نشست نیز ادامه یافت، چنانچه «جاستین ترودو» نخستوزیر کانادا نیز در سخنانی جنگافروزانه پس از نشست گروه ۲۰ مدعی شد؛ اگر تنظیم محتوای بیانیه گروه ۲۰ در مورد جنگ روسیه در اوکراین فقط به من بستگی داشت، آن را بسیار قویتر صادر میکردم.
سوم؛ گروه بریکس در نشست اخیر خود بر اصل همگرایی جهانی، تغییر در روابط اقتصاد جهانی و لزوم استفاده از ارزهای محلی در تجارت بینالملل و مبادلات مالی و تعهد به حمایت از تجارت جهانی آزاد و شفاف مبتنی بر قوانین تاکید کرده و در همین چارچوب نیز بریکس عضویت شش کشور ایران، آرژانتین، مصر، اتیوپی، عربستان و امارات را اعلام و آمادگی برای پیوستن سایر کشورهای داوطلب عضویت را عنوان داشت.
نشست گروه ۲۰ اما، نشانگر استمرار یکجانبهگرایی غربی برای مقابله با تغییرات جهانی در شکلگیری نظم نوین و تعاملات سالم اقتصادی بود.
نکته اینکه؛ اینگونه رویکردهای یکجانبه و خودخواهانه غربیها در نشست گروه ۲۰ با مانع بریکس یا همان کشورهای جنوب مواجه شد، فرایندی که از افول قدرت نظامی، سیاسی و اقتصادی غرب برای تحمیل خواستههای خود به سایر کشورها حکایت دارد.
پایان پیام/غ