عمان؛ کوچک اما میانجی
عمان همواره به عنوان یک میانجی در منطقه ظاهر شده و اقدامات آن در روند مذاکرات صنعا و ریاض برای آتش‌بس در جنگ یمن کاملا مشهود است.
فارس‌پلاس؛ دیگر رسانه‌ها- الف نوشت: بعد از گذشت چند هفته از توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط، «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در سفری منطقه‌ای روز سه شنبه عازم عمان شد و مقصد بعدی او لبنان است.
این سومین سفر امیرعبداللهیان به مسقط از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم محسوب می‌شود. عمان به عنوان یک سلطان‌نشین کوچک در منطقه خلیج فارس از دیرباز مناسباتی در سطح بالا با جمهوری اسلامی ایران دارد و تلاش داشته در پرونده‌های مختلف منطقه نقش میانجی را ایفا کند. عمان همچنین از نخستین کشورهایی بود که از توافق تهران و ریاض استقبال کرده و آن را گامی برای توسعه شکوفایی و ثبات کل منطقه دانست.
بر همین اساس مسقط در حوزه سیاست خارجی تهران جایگاه ویژه‌ای دارد. عمده روابط ایران و عمان مربوط به معاملات تجاری و اقتصادی بوده و طی 2 سال گذشته شاهد رشد 60 درصدی تبادلات اقتصادی میان دو طرف بوده‌ایم.
سفر وزیر خارجه کشورمان به مسقط در چارچوب تبیین روند همکاری‌های دوجانبه برای سال جدید است و رایزنی با مقامات عمانی از جمله وزیر خارجه این کشور شامل مسائل مختلف اقتصادی و سیاسی خواهد بود. همچنین دو طرف موضوعات متعدد منطقه‌ای و بین‌المللی را مورد بررسی قرار می‌دهند. همچنین اخباری درباره سفر قریب‌الوقوع سلطان عمان به ایران منتشر شده است.
اما این سفر امیرعبداللهیان به عمان در سایه تحولات سریع منطقه از اهمیت راهبردی بالایی برخوردار است. تهران و مسقط طی دوره اخیر در پرونده‌های مختلف منطقه از جمله یمن اهداف مشترکی را دنبال کرده و هر دو به دنبال حل و فصل آن بوده‌اند. بر همین اساس رابطه پایداری میان ایران و عمان وجود داشته و در این میان نباید نقش سلطان‌نشین عمان را در احیای مناسبات تهران و ریاض نادیده گرفت.
از دو سال گذشته که عراق ابتکار مذاکرات ایران و عربستان را به دست گرفته بود، عمان نقش برجسته‌ای برای ازسرگیری مناسبات میان این دو کشور ایفا و مقدمات توافق تهران و ریاض را فراهم کرد و نتیجه این تلاش‌ها امضای توافق ایران و عربستان در چین بود. حتی 3 دوره از مذاکرات طرف ایرانی و سعودی در مسقط برگزار شد .
اکنون نیز عمانی‌ها در تلاش برای تسریع روند فعال‌سازی مناسبات دیپلماتیک ایران و عربستان تا رسیدن به مرحله فعالیت رسمی سفارتخانه‌های دو کشور هستند.
همانطور که گفته شد عمان همواره به عنوان یک میانجی در منطقه ظاهر شده و اقدامات آن در روند مذاکرات صنعا و ریاض برای آتش‌بس در جنگ یمن کاملا مشهود است. در شرایطی که دو طرف اصلی جنگ یمن به پیشرفت‌های قابل توجهی برای تمدید آتش‌بس دست یافته‌اند، بسیاری امیدوارند که توافق ایران و عربستان بتواند فضای بازتری برای رسیدگی به پرونده جنگ یمن و پایان این جنگ ایجاد کند.
بنابراین صحبت درباره مذاکرات صلح یمن نمی‌تواند جدا از دستور کار سفر امیرعبداللهیان به عمان باشد و انتظار می‌رود وزیر خارجه کشورمان و طرف عمانی، راهکارهای پیشبرد مذاکرات مذکور در مسیری درست را مورد بررسی قرار دهند؛ به طوری که منجر به توافق برای آتش‌بس دائمی در یمن شود.
از طرف دیگر پس از احیای روابط ایران و عربستان، مسیر همگرایی کشورمان با سایر کشورهای عربی هموار شده و عمان تلاش دارد به عنوان یک میانجی موثر برای پیشبرد این روند ایفای نقش کند. قبل از توافق تهران و ریاض، اقدامی برای احیای مناسبات با بحرین انجام شده بود که عمان نقش مهمی در این راستا داشت. در نتیجه میانجیگری عمان یک تیم کارشناسی و فنی از وزارت خارجه ایران برای بازدید از اماکن دیپلماتیک کشورمان به منامه سفر کرده بود.
بعد از این تحولات چشم‌انداز روشنی برای بهبود روابط ایران با دیگر کشورهای عربی همچون مصر و اردن ترسیم شده و عمان در تلاش برای ایفای نقش سازنده در این راستاست. حتی منابع خبری گزارش می‌دهند که پیشتر دیداری میان هیئتی از ایران و مصر در مسقط برگزار شده بود.
اما مقصد سفر بعدی امیرعبداللهیان همانطور که گفته شد بیروت است. اهمیت این سفر از آنجا ناشی می‌شود که لبنانی‌ها از 6 ماه گذشته هم‌زمان با پایان دوره ریاست‌جمهوری میشل عون، درگیر یک بحران سیاسی پیچیده هستند که چشم‌اندازی برای خروج از آن دیده نمی‌شود. شاخص‌ها حاکی از آن است که تقریبا هیچ افقی برای انجام توافق میان احزاب داخلی لبنان جهت انتخاب رئیس جمهور وجود ندارد و برهمین اساس لبنانی‌ها هنوز منتظر تاثیر اقدامات و ابتکارات خارجی برای حل پرونده ریاست‌جمهوری این کشور هستند.
در این میان نیروهای سیاسی بیروت بسیار امیدوارند توافق ایران و عربستان بازتاب مثبتی بر پرونده سیاسی لبنان داشته باشد. تا این لحظه عربستان همچنان بر موضع قبلی خود مبنی بر عدم ورود مستقیم به پرونده ریاست‌جمهوری لبنان پایبند بوده و ایران نیز بر اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها از جمله لبنان تاکید دارد.
اما با این وجود بسیاری معتقدند که توافق ریاض و تهران دست کم در سطح روانی می‌تواند تاثیر مثبتی بر سیاستمداران و احزاب لبنانی جهت همکاری برای انتخاب رئیس جمهور داشته باشد. بر همین اساس در شرایطی که ابتکار فرانسه برای حل بحران سیاسی لبنان شکست خورده و لبنانی‌ها به دنبال یک ابتکار منطقه‌ای برای خروج از این تنگنا هستند، نمی‌توان ابعاد مثبت سفر امیرعبداللهیان به بیروت در راستای گشایش پرونده سیاسی لبنان را نادیده گرفت.
پایان پیام/ت